گاه نگاری نسبی بر اساس تشخیص فن آوری تولید دست ساخته های سنگی: مطالعه موردی تکنیک تولید تیغه ها و ریزتیغه ها در مجموعه دست ساخته های سنگی غار کمیشان مازندران

صنایع سنگی به دلیل سیر تطوری که در تکنیک تولید در طول پیش ازتاریخ طی کرده اند، ویژگی هایی قابل تشخیص و مناسب برای تاریخ گذاری دارند. یکی از این ویژگی ها تشخیص فن آوری تولید به ویژه در تیغه ها و ریزتیغه هاست که با انواع تکنیک ها شامل ضربه مستقیم با چکش سخت و ارگانیک، ضربه غیرمستقیم و تکنیک فشاری تولید می شوند و هر یک از این تکنیک ها علایم متمایزی را ایجاد می کنند. پژوهش حاضر مبتنی بر مطالعه تکنیک های تولید تیغه ها و ریزتیغه ها در مجموعه دست ساخته های سنگی غار کمیشان مازندران است که چندین دوره از میان سنگی تا عصر آهن را دربرمی گیرد. بر اساس این پژوهش در مجموعه مربوط به دوران میان سنگی در کمیشان، تکنیک ضربه غیرمستقیم همراه با تکنیک ضربه مستقیم با چکش ارگانیک در برداشت تیغه ها و ریزتیغه ها مورد استفاده قرار می گرفت. پس از آن در دوران نوسنگی تکنیک جدیدی در منطقه مورد استفاده قرار گرفت که در مراحل اولیه به صورت برداشت فشاری ریزتیغه ها از سنگ مادرهای مخروطی و قایقی بوده و در دوره های بعد، احتمالا در مس سنگی و عصر مفرغ تغییر دیگری در تکنیک های برداشت حاصل شد که استفاده از نوک فلزی در ابزار فشار و در پانچ برای ضربه غیرمستقیم بود که قبل از کشف فلز استفاده از آن ممکن نبود.