استفاده از شاخص های زیستی BMWP و ASPT به منظور ارزیابی کیفیت آب تالاب هشیلان (کرمانشاه، ایران)

نظارت بر کیفیت و حفاظت از تالاب ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است لذا در این پژوهش، باهدف ارزیابی کیفی تالاب هشیلان واقع در استان کرمانشاه به بررسی ترکیب جوامع درشت بی مهرگان کف زی با استفاده از شاخص های زیستی BMWP و ASPT و اندازه گیری دمای آب، اکسیژن محلول، هدایت الکتریکی و pH پرداخته شد. نمونه برداری از 4 ایستگاه منتخب با 3 تکرار تصادفی طی دو فصل سرد (زمستان 1393) و گرم (اواخر بهار 1394) انجام گرفت. بررسی ها نشان داد بیشترین درصد فراوانی (68 درصد) در هر دو فصل متعلق به رده شکم پایان و خانواده Valvatidae بوده است. بر اساس نتایج، میانگین شاخص BMWP در ایستگاه ها و فصول مختلف نمونه برداری دارای تفاوت معنی دار بود (05/0<p) درحالی که بین میانگین مقادیر شاخص ASPT به جز در فصل گرم اختلاف معنی داری مشاهده نشد (05/0>p). برمبنای شاخص BMWP در فصل گرم، ایستگاه های مطالعاتی ازلحاظ کیفیت آب در دو گروه خیلی خوب و متوسط و در فصل سرد در سه گروه خوب، ضعیف و متوسط طبقه بندی شدند. با توجه به نتایج مقایسه شاخص ASPT، کیفیت آب در اواخر فصل بهار در سه گروه تمیز، با آلودگی متوسط احتمالی و مشکوک به آلودگی قرار گرفت. در طول دوره نمونه برداری بالاترین کیفیت در ایستگاه 1 (ورودی سراب سبز علی) و پایین ترین کیفیت به ترتیب در ایستگاه 2 (پساب کشاورزی) و 4 (نزدیک روستای هشیلان قبل از خروجی) مشاهده شد. همچنین شاخص BMWP با فرا سنجه های هدایت الکتریکی و اکسیژن محلول به ترتیب دارای همبستگی منفی و مثبت در سطح 01/0 و شاخص ASPT با دمای آب دارای همبستگی مثبت در سطح 05/0 بودند. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که تالاب هشیلان تا حدودی تحت تاثیر آلودگی های ناشی از فعالیت های انسانی بوده است. لذا به نظر می رسد اعمال قوانین مدیریتی منسجم و آموزش صحیح مردم منطقه می تواند تا حد زیادی در بهبود وضعیت این تالاب الگو یافته موثر باشد.