سنگ نگاری و زمین شیمی توده نفوذی کهریزبیگ، جنوب غرب زنجان

توده نفوذی کهریزبیگ در شمال غرب ایران و در پهنه ساختاری ایران مرکزی واقع بوده و داخل آهک های کرتاسه نفوذ و موجب دگرگونی مجاورتی آنها شده است. همچنین، قطعات تخریبی این توده در بخش های کنگلومرایی سازند قرمز زیرین به سن الیگوسن آغازین قابل مشاهده هستند و بنابراین سن پس از کرتاسه و پیش از الیگوسن دارد. ترکیب این توده در گستره گرانیت تا گرانودیوریت متغیر بوده و حجم عمده آن را گرانودیوریت تشکیل داده است. کانی های سنگ ساز اصلی آن شامل کوارتز، پلاژیوکلاز و فلدسپار قلیایی همراه با کانی های مافیک بیوتیت و آمفیبول و کانی های فرعی اسفن، آپاتیت و کانی های کدر هستند. کلریت و کلسیت نیز به عنوان کانی های ثانویه وجود دارند. بافت غربالی، بافت اسفن چشمی، لخته های مافیک، احاطه شدن بیوتیت توسط آمفیبول و بیوتیت های تیغه ای شواهد بافتی هستند که به احتمال بسیار بر اثر فرایند آمیختگی ماگمایی در سنگ های مورد بررسی ایجاد شده اند. فراوانی برونبوم های مافیک ریزدانه در بخش هایی از این توده نیز این امر را تایید می کند. الگوی عناصر خاکی نادر بهنجار شده نسبت به کندریت برای سنگ های مورد بررسی به نسبت هموار بوده و دارای غنی شدگی از عناصر خاکی نادر سبک (LREE) نسبت به عناصر خاکی نادر سنگین (HREE) است. غنی شدگی LREEها نسبت به HREEها می تواند به دلیل درجه پایین ذوب بخشی، فراوانی LREE در خاستگاه و یا آلودگی ماگما به مواد پوسته ای باشد. در نمودارهای عنکبوتی، عناصر سنگ دوست درشت یون چون روبیدیم، پتاسیم، توریم و برخی عناصر خاکی نادر سبک نسبت به عناصر با شدت میدان بالا مانند Yb، Sm،Zr ،  Taو  Nbغنی شدگی نشان می دهند. بی هنجاری مثبت عناصر روبیدیم، توریم و پتاسیم می تواند ناشی از آمیختگی ماگماهای گوشته ای و پوسته ای و یا به دلیل آلایش ماگمای گوشته ای با سنگ های پوسته ای باشد. بی هنجاری منفی Nb-Ta و Ti می تواند به دلیل فعالیت ماگمایی وابسته به فرایندهای فرورانش، کمبود این عناصر در خاستگاه و یا مشارکت پوسته در فرایندهای ماگمایی باشد. بر اساس بررسی های سنگ شناسی و زمین شیمیایی، توده گرانیتوییدی کهریزبیگ از نوع I و دارای ترکیب آهکی قلیایی و متاآلومین است. توده نفوذی کهریزبیگ در یک محیط کمان ماگمایی برآمده از فرورانش سنگ کره اقیانوسی نیوتتیس به زیر خرده‎قاره ای ایران مرکزی، تشکیل شده است.