روش شناسی تفسیر مجالس التذکیر من کلام الحکیم الخبیر

پژوهش در طرح فکری ابن بادیس روشن می سازد که وی اندیشه و دیدگاه خویش را تا حد امکان به قرآن و سنت نبوی مستند می کرده است. او ضمن باور به ناتوانی عقل در درک کنه امور غیبی، شروطی منطقی برای نظر صحیح عقلی برمی شمارد. به طور کلی، ابن بادیس به تفسیر قرآن اهتمام ویژه ای داشته و مسایل تربیتی، اصلاحی و فرهنگی را در این قالب بیان کرده است؛ حتی در جریان سیطره استعمار فرانسه بر الجزایر، برای مبارزه با تسلط استعمارگران و برانگیختن هویت اسلامی عربی الجزایری ها، عقیده شان را بر اساس این دو نص، پابرجا می ساخت. از این رو روش روشنگرانه وی در تفسیر آیات، ابتدا بر اساس قرآن و سنت نبوی است و در ادامه در صورت نبود شاهد از این دو، به احادیث صحابه و تابعان روی آورده است. در مراحل بعد نیز معنا را به کمک لغت و ریشه کلمه یا با بهره گیری از تناسبت میان آیات و یا با تکیه بر سبب نزول، استفاده از سیاق آیات و اشعار و ادبیات عرب و غیره روشن می ساخته است. به طور کلی وی در «تفسیر مجالس التذکیر من کلام الحکیم الخبیر» گرایشی اجتماعی دارد. در پژوهش حاضر به شیوه تحلیل محتوا، روش تفسیری ابن بادیس با تبیین هریک از موارد فوق بررسی می شود.