اثر سطوح مختلف آرسنات بر جوانه زنی، رشد و برخی مولفه های فیزیولوژیک گیاه یونجه (Medicago sativa L.)

آرسنیک (As) معدنی، یک ماده سرطان‏زای فراگیر محیطی است و مصرف غذاها و آب آشامیدنی آلوده به این عنصر می تواند عواقب خطرناک برای سلامتی انسان و جانوران داشته باشد. آرسنیک در واکنش به هوازدگی سنگ‏ها، صخره ‏ها، هم چنین فعالیت‏های انسانی، در خاک‏های سطحی تجمع می‏یابد. گیاهان در معرض آرسنیک، اثرهای سیتوتوکسیک، مانند کاهش رشد، اختلال عملکرد سلولی و متابولیسم را نشان می‏دهند. در پژوهش حاضر، اثر غلظت های مختلف محلول آرسنات سدیم (صفر، 5، 10، 15، 20 میلی گرم در لیتر) بر روی جوانه ‏زنی، رشد و برخی مولفه های فیزیولوژیک گیاه یونجه، در محیط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که با افزایش غلظت آرسنات، درصد و سرعت جوانه ‏زنی بذرها، رشد، غلظت رنگیزه ‏های فتوسنتزی و غلظت کربوهیدرات‏های ریشه و اندام های هوایی گیاهان یونجه کاهش نشان دادند. بررسی شاخص ‏های تنش و رشد (شاخص تحمل، درصد سمیت، شاخص بنیه دانه‏ رست و رشد نسبی) نیز این اثرهای منفی را تایید کردند. با توجه به نتایج به دست آمده، به نظر می‏رسد آرسنات، به ویژه در غلظت ‏های بالا، با القاء مسمومیت در گیاه و تداخل در فرآیند‏‏های متابولیکی و جذب مواد معدنی، موجب اختلال در دستگاه فتوسنتزی، متابولیسم و مهار رشد و نمو در گیاه یونجه شد.