بررسی سطوح مختلف مولیبدن و نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام نخود

حبوبات بزرگترین منبع پروتئین گیاهی بوده، به طوری که تقریبا 5/18 درصد پروتئین گیاهی انسان از طریق حبوبات تامین می گردد. تثبیت نیتروژن مولکولی (N2) توسط لگوم ها علاوه بر رفع نیازهای خود گیاه، برای گیاهان که در تناوب سال بعد قرار می گیرد بسیار مفید است. مولیبدن در فعالیت آنزیم هایی دخالت دارد که نیتروژن را تثبیت می کنند. بنابراین، به منظور بررسی اثر مولیبدن و نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم نخود، یک آزمایش دو ساله به شکل اسپلیت - پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم، کرمانشاه اجرا گردید. کرت های اصلی شامل دو رقم نخود (آرمان و عادل) و کرت های فرعی شامل سطوح متفاومت مولیبدن (kg/ha2 Mo3=، 1  Mo2=و 0 Mo1=) از منبع مولیبدات آمونیوم و سطوح نیتروژن (kg/ha50N3=، 25 N2=و 0N1=) به شکل اوره که به صورت فاکتوریل و در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر رقم بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد کاه، تعداد دانه در غلاف و تعداد غلاف در بوته در سطح 1 درصد معنی دار شد. میانگین عملکرد رقم عادل با 5/924 کیلوگرم در هکتار بیشتر از عملکرد رقم آرمان با میزان عملکرد 1/847 کیلوگرم در هکتار بود. اثر مصرف مقادیر مختلف مولیبدن بر تعداد غلاف در بوته و درصد نیتروژن برگ و تعداد دانه در غلاف و وزن گرهگ معنی دار شد. به طوریکه در همه موارد بیش ترین میزان از مصرف 2 کیلوگرم مولیبدات آمونیوم در هکتار به دست آمد. بیش ترین میزان عملکرد دانه از مصرف 50 کیلوگرم کود اوره در هکتار و 2 کیلوگرم کود مولیبدات آمونیوم با میزان عملکرد 8/1135 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که با تیمار مصرف 25 کیلوگرم کود اوره در هکتار و 2 کیلوگرم کود مولیبدات آمونیوم با میزان عملکرد 6/1088 کیلوگرم در هکتار اختلاف معنی دار نداشت. بنابراین به منظور کاهش مصرف کود، کاربرد 25 کیلوگرم کود اوره در هکتار و 2 کیلوگرم کود مولیبدات آمونیوم در زراعت دیم نخود توصیه می شود.