آزمون تقارن اثر نرخ ارز واقعی بر ارزش افزده بخش ‏کشاورزی در ایران (کاربردی از روش چرخه ای مارکوف)‏

هدف از پژوهش حاضر، آزمون تقارن نرخ ارز واقعی بر ارزش افزوده بخش کشاورزی در ایران است. دوره مورد بررسی مربوط به سالهای 1353 تا 1394 است. برای این منظور از الگوی چرخه ای مارکوف استفاده شد. همچنین با استفاده از روش هودریک- پرسکات تکانه های مثبت (افزایش نرخ ارز واقعی) و تکانه های منفی (کاهش نرخ ارز واقعی) به دست آمد. بر اساس یافته های پژوهش، افزایش نرخ ارز واقعی در رژیم یک، اثر مثبت و معنی داری بر ارزش افزوده بخش کشاورزی داشته است. به نظر می رسد، اثر نرخ ارز از مسیر تقاضا بیش تر از مسیر عرضه و افزایش هزینه بوده است. همچنین اثر گذاری نرخ ارز در رژیم صفر از مسیر هزینه ای بیش تر بوده به طوری که موجب کاهش تولید بخش کشاورزی شده است. بر اساس نتایج آزمون والد اثرات تکانه ها نامتقارن و تایید کننده نتایج الگوی چرخه ای مارکوف است. با توجه به این که بر اساس یافته های پژوهش، اثرات افزایش و کاهش نرخ ارز واقعی بر تولید بخش کشاورزی نامتقارن است، پیشنهاد می شود، مقام سیاست گذار ارزی از سیاست های خطی بپرهیزد. از آن جا که اثر نرخ ارز واقعی مورد بررسی است، باید یک هماهنگی بین سیاست های پولی و ارزی برقرار شود.