گونه شناسی تضادهای عقیدتی و کلامی نوسلفیان و جریان سلفیه سنتی

سلفیه مکتبی مبتنی بر تلقی خاص در حوزه مبانی و روش ها، به ویژه مباحث اعتقادی و کلامی، است که ابن تیمیه حرانی آن را پایه گذاری کرد. در عصر حاضر با ظهور جریان نوسلفیه، برخی از باورهای قطعی سلفیان سنتی با چالش هایی عمیق مواجه شده است. نوسلفیان در مواجهه با اندیشه های کلامی و اعتقادی سلفیه سنتی و نیز بنا بر مقتضات دوران معاصر، راهبردهای مختلفی را در پیش گرفته اند. برخی از این راهبردها عبارتند از تاویل صفات خبریه در حوزه توحید صفاتی  از سوی سید قطب؛ بی ثمر خواندن تعمق سلفیه سنتی در مسئله صفات؛ عنایت نداشتن بزرگان نوسلفیه، مانند محمد قطب و العوده، به طرح توحید صفاتی؛ رد تقسیم ثلاثی توحید که عموما سلفیه سنتی بر آن اعتقاد دارند؛ تبیین و تفسیر جدید از توحید ربوبی و الوهی؛ قایم مقام قرار دادن فعل جوارحی به جای اعتقاد و استحلال قلبی از سوی نوسلفیانی چون سید قطب و مسعری؛ گسترش رویکرد تکفیری در تفسیر و تبیین برخی مفاهیم دینی، مانند تعریف ایمان و کفر و برخی مسایل مربوط به توحید، حاکمیت و تشریع؛ طرح مسئله جواز خروج بر حاکم یا مشروعیت بخشی به تظاهرات مسالمت آمیز از سوی برخی مانند العوده و القرنی؛ اعتقاد به فتح باب اجتهاد و اختلاف درباره حجیت خبر واحد.