پیامد آتش سوزی بر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک های جنگلی بلوط منطقه بدره - استان ایلام

آتش سوزی یک تهدید بزرگ منابع طبیعی در جهان محسوب می شود و یک عامل مهم تغییر در خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک می باشد. این پژوهش به منظور بررسی اثر آتش سوزی بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در جنگل های منطقه بدره واقع در 70 کیلومتری استان ایلام و مقایسه آن با خاک جنگل های نسوخته (شاهد) اجرا شد. نمونه برداری از خاک در دو عمق سطحی (5-0 سانتی متری) و تحتانی (20-5 سانتی متری) صورت گرفت. در جنگل های سوخته و شاهد پنج قطعه نمونه 50×50 متر طراحی شد و از هر قطعه نمونه به طور تصادفی پنج نمونه خاک از سطح و عمق خاک برداشته و برای انجام تجزیه های فیزیکی و شیمیایی به آزمایشگاه انتقال یافتند. بر اساس نتایج آتش سوزی، مقدار شن و سیلت را در مقایسه با خاک جنگل شاهد به ترتیب 56/15 و 18/15 درصد افزایش داد. اما مقدار رس تحت تاثیر آتش سوزی کاهش یافت. آتش سوزی میانگین وزنی قطر خاکدانه در عمق های سطحی و تحتانی را به ترتیب 61/10 و 81/17 درصد کاهش داد. بیشترین میزان ظرفیت تبادل کاتیونی (98/20 سانتی مول کاتیون در کیلوگرم خاک) و کمترین (56/16 سانتی مول کاتیون در کیلوگرم خاک) مقدار آن به ترتیب در خاک جنگل شاهد و سوخته حاصل شد. آتش سوزی مقدار کربن آلی را افزایش داد اما با افزایش عمق خاک کربن آلی کاهش یافت. آتش سوزی غلظت پتاسیم و فسفر قابل جذب را در خاک منطقه مورد مطالعه به طور معناداری افزایش داد. به طورکلی آتش سوزی باعث تغییر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک های جنگل بلوط منطقه بدره دراستان ایلام شد و در کوتاه مدت این پدیده باعث افزایش عناصر غذایی ضروری در خاک شد که نتیجه آن بهبود حاصلخیزی خاک منطقه می باشد.