ارتباط متغیرهای محیطی با حضور قارچ های اکتومیکوریز درختان راش در جنگل های سنگده مازندران

قارچ های اکتومیکوریز تاثیر مهمی در سلامت و پایداری جنگل و حفظ درختان در مقابل بیمارگرها در اکوسیستم جنگل دارند. این پژوهش به منظور رسته بندی رویشگاه راش با عوامل محیطی و قارچ های اکتومیکوریز در راشستان های جنگل سنگده مازندران انجام گرفت. 45 قطعه نمونه 1000 متر مربعی به روش تصادفی در سه طبقه ارتفاعی 300 متری یعنی محدوده ارتفاعی 1200 تا 2100 متری از سطح دریا پیاده شد و عوامل ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت دامنه، قطر برابرسینه، ارتفاع درخت، درجه تاج پوشش، نوع لاشبرگ، عمق لاشبرگ، اسیدیته خاک، هدایت الکتریکی، فسفر، کربن، نیتروژن و پتاسیم بررسی شدند. در محل مورد نظر، همزمان با برداشت ریشه، یک نمونه خاک در کنار همان محل به عمق 10 سانتی متر برای بررسی ویژگی های شیمیایی خاک برداشت شد. نتایج همبستگی متغیرها با مولفه ها مشخص شد. بر این اساس، قارچ های اکتومیکوریز با مولفه اصلی اول شامل ارتفاع از سطح دریا، نیتروژن، پتاسیم، فسفر، کربن، هدایت الکتریکی و ارتفاع درخت همبستگی مثبت و با مولفه اصلی دوم شامل متغیرهای ارتفاع از سطح دریا، تاج پوشش، عمق لاشبرگ، نیتروژن، کربن همبستگی مثبت و معنی داری (1 درصد) داشتند. نتایج آنالیز مولفه های اصلی نشان داد که طبقه اول ارتفاعی (1800 تا 2100 متر) با ارتفاع از سطح دریا، اسیدیته خاک، عمق لاشبرگ، فسفر و پتاسیم، طبقه دوم ارتفاعی (1500 تا 1800 متر) با درصد تاج پوشش جنگل، عمق لاشبرگ، نیتروژن و کربن همبستگی و طبقه سوم ارتفاعی (1200 تا 1500 متر) با ارتفاع درخت و هدایت الکتریکی همبستگی مثبتی داشته است. همچنین نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که قارچ های Tomentella sp.، Cortinarius sp. وRussula delica  همبستگی معنی داری با متغیرهای محیطی داشتند. بنابراین اعمال شیوه های مدیریت جنگل بر آشیان اکولوژیک برخی قارچ ها که به عوامل محیطی وابسته اند اثرگذار است و در نتیجه سلامت اکوسیستم جنگل تغییر می کند.