تحلیل روایی عیاران و ارایه الگوی معنایی آن بر اساس ابومسلم نامه

اتیک یا اخلاق مرامی زمانی است که کنشگر براساس فضای ارزشی مشخص، اساس حرکت خود را بر رفع نیاز دیگری قرار می دهد و از این طریق، راهی به سوی «بازتعریف» خود می یابد. گفته پردازی در گفتمان های موجود در جامعه و فرهنگ ریشه دارد که بر اثر استفاده در طول زمان، درون یک فرهنگ نهادینه شده اند. جوان مردان و عیاران گروهی اثرگذار در تاریخ اجتماعی ایران محسوب می شوند. حضور و رواج مرام و منش جوان مردان در بین عامه، در هنر و ادبیات عامیانه که قصه جزیی از آن است، منعکس شده است. پژوهش حاضر براساس رویکرد نشانه- معناشناسی، به بررسی گفتمان عیاران، نظام معنایی برنامه محور و مجاب سازی درابومسلم نامه پرداخته و بر این فرضیه استوار است که کنشگر عیار با نظام ارزشی و آیینی خود، از سایر عامل های کلامی متمایز می شود. عیار با قرار گرفتن در منطق و محاسبات نظام برنامه محور، کنش اصلی را به نفع دیگری به انجام می رساند. دروغ و مجاب سازی با ارزش گذاری های متفاوت، ابزارهای کاربردی و استراتژی های وی محسوب می شوند؛ بنابراین، جدایی بین نظام مجاب سازی و برنامه محور ایجاد نمی شود. از سویی، کنش عیار امری مرامی و ارادی است. بررسی وضعیت های عاطفی و فضاهای ارزشی که «خواستن» عیار را شکل می دهند، بخش دیگری از پژوهش است.