بازشناسی جایگاه رجالی آخرین راوی در سند روایت «إقرا کما یقرا الناس‏»

یکی از روایاتی که صاحب نظران عرصه علوم قرآن، فقها، مفسران و قرایت در منابع خود به آن استناد نموده اند، روایت «إقرا کما یقرا الناس‏» است که نزد بسیاری از اندیشمندان صحت سند و متن آن پذیرفته شده است؛ اما برخی سند آن را صحیح ندانسته اند و دلیل آن را وجود راوی ضعیفی به نام سالم بن ابی سلمه دانسته اند. البته این روایت با عنوان های سالم بن سلمه و سالم ابی سلمه نیز در منابع روایی آمده است. ازآن جهت که روایت مذکور از روایات مهم و مورد استناد در فقه، علوم قرآن، تفسیر و قرایت است، واکاوی سند از حیث صحت و ضعف ضروری به نظر می رسد؛ به ویژه که بیان شده کنیه سالم بن سلمه، ابوخدیجه و ابوسلمه است و این دو کنیه برای سالم بن مکرم نیز به کاررفته و در تعدادی از روایات، بدون ذکر نام سالم بن سلمه یا سالم بن مکرم، کنیه ابوخدیجه استعمال شده است و این موضوع احتمال یکی بودن سالم بن مکرم و سالم بن سلمه را مطرح می نماید. بنابراین با تکیه بر ترجمه این راویان در منابع رجال، روایات هر چهار راوی از منابع روایی استخراج و از جهت راوی، روایت، مروی عنه و منابع نقل روایت مورد ارزیابی و بررسی قرار می گیرد تا بتوان به آخرین راوی حدیث دست یافت و به صحت و ضعف سند حدیث حکم نمود. نتایج حاصل از بررسی روایت، مروی عنه و منابع نقل روایت نشان می دهد، سالم بن سلمه و سالم ابی سلمه تصحیف شده از عنوان سالم بن ابی سلمه است و این شخص غیر از سالم بن مکرم است که روایاتی با مضامین تفسیری و فقهی دارد.