سنخ شناسی الگوهای تفکر حسابرسان در قضاوت های حرفه ای بر اساس روش تحلیل کیو (Q)

هدف این پژوهش سنخ شناسی الگوهای تفکر حسابرسان در قضاوت های حرفه ای بر اساس روش تحلیل کیو می باشد. این پژوهش در بازه زمانی یکساله 1396-1397 با مشارکت دو جامعه هدف از طریق روش تحلیل کیو انجام گرفت. در بخش اول که شناسایی گزاره های کیو یا گفتمان معیارهای قضاوت حسابرسان بود تعداد 12 نفر از متخصصان رشته حسابداری مشارکت داشتند که براساس واکاویی محتوایی به واسطه تحلیل فراترکیب تعداد 18 گزاره کیو از میان 24 مقاله مرتبط و ارزیابی شده انتخاب شد. سپس به منظور تحلیل کیو و شناخت الگوهای ذهنی حسابرسان در مورد قضاوت حرفه ای، تعداد 18 نفر از شرکای حسابرسی که اعلام آمادگی کرده بودند، مشارکت نمودند، اما بدلیل عدم تفهیم در امتیاز دادن و اولویت بندی گزاره های کیو، 4 پاسخ از دور تحلیل ها حذف شدند و تنها 14 نفر از شرکا به از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند در این بخش همکاری کردند. نتایج از طریق تحلیل عاملی و روش واریماکس انجام گرفت و نتایج نشان داد، براساس 18 گزاره کیو، 3 الگوی ذهنی در مورد قضاوت های حرفه ای حسابرسان وجود دارد. در واقع براساس امتیاز اولویت ها به گزاره ها سه الگوی ذهنی قضاوت حرفه ای مبتنی بر ویژگی های شواهد و مدارک ارایه شده، الگوی ذهنی قضاوت حرفه ای مبتنی بر رفتارهای حرفه ای و الگوی ذهنی قضاوت حرفه ای مبتنی بر تحلیل شهودی شناسایی شدند و مورد تایید قرار گرفتند. این نتایج می تواند به عنوان مکانیزم هایی جهت تدوین رویه ها و شناخت معیارهای قضاوتی حسابرسان کمک کند و باعث گردد درک بهتر نسبت به محتوای تصمیم های حسابرسان گردد.