نقش چشم انداز زمانی و طرد همسالان در پیش‌بینی رفتار‌های پرخطر نوجوانان شهر یزد

امروزه بروز رفتار های پرخطر در نوجوانان به یکی از مهمترین نگرانی های جامعه تبدیل شده است که عوامل مختلفی بر آن تاثیر دارد. چشم انداز زمان، چگونگی ادراک یا ارزیابی فرد از گذشته، حال و آینده است که بر تصمیم گیریهای او تاثیر زیادی دارد. همچنین طرد همسالان یکی از متغیرهایی است که در زمینه رفتارهای نوجوانان توجه ویژه ای به آن می شود. از این رو پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش چشم انداز زمانی و طرد همسالان در پیش بینی رفتار های پرخطر در نوجوانان انجام شد.

این پژوهش یک مطالعه توصیفی-مقطعی بود و جامعه آماری آن شامل کلیه نوجوانان 15 تا 17 ساله بود که از بین آنها 378 نفر با استفاده از روش نمونه گیری سهمیه ای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه های چشم انداز زمان، خطرپذیری نوجوانان ایرانی و طردشدگی از سوی همسالان بود. برای بررسی داده ها از آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند گانه استفاده شد.

 نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که در دختران از بین ابعاد چشم انداز زمانی، فقط بعد گذشته منفی (0/03=p) قادر به پیش بینی رفتار های پرخطر است و در پسران چشم انداز گذشته منفی (0/001=p) و گذشته مثبت (0/04=p) و حال جبرگرا (0/006=p) پیش بینی کننده رفتار پرخطر می باشد. طرد همسالان در هیچ یک از گروه ها قادر به پیش بینی رفتار های پرخطر نبود (0/05>p).

با توجه به یافته ها، چشم انداز زمان یکی از عوامل تاثیرگذار بر رفتار های پرخطر نوجوانان است، لذا بنظر می رسد آموزش های روانشناختی مبتنی بر چشم انداز زمانی بتواند بر رفتار های پرخطر اثرگذار باشد.