بررسی تاثیر روشنایی روز بر اتاق های اداری و ارتباط آن با عملکرد شناختی، هوشیاری، آسایش بینایی و کیفیت خواب کارکنان

روشنایی نامطلوب محیط کار می تواند سبب بروز آثار دیداری و غیردیداری در افراد شود. مطالعه حاضر با هدف مقایسه کمیت و کیفیت روشنایی تلفیقی و مصنوعی در ساعات مختلف روز و ارتباط آن با شاخص عملکرد ذهنی، آسایش بینایی، هوشیاری و کیفیت خواب کارکنان صورت گرفته است.

این مطالعه در زمستان 1396 در 65 اتاق و بر روی 81 نفر از کارکنان پردیس آموزشی دانشگاه علوم پزشکی همدان که به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند، صورت گرفت. اندازه گیری پارامترهای روشنایی تلفیقی در سه نوبت ابتدا، میانی و پایان شیفت کاری و روشنایی مصنوعی در یک نوبت با استفاده از اسپکترومتر انجام شد. برای ارزیابی عملکرد شناختی از آزمون PVT (Pshycomotor Vigiliance Task) و برای آسایش بینایی، هوشیاری و کیفیت خواب به ترتیب از پرسش نامه های (Conlone، KSS (Karolinska Sleepiness Scale و (Pittsburgh Sleep Quality Index PSQI) استفاده شد.

میانگین کمیات روشنایی تلفیقی در اتاق های اداری در هر سه نوبت بیشتر از روشنایی مصنوعی بود آسایش بینایی افراد نیز با دما هم بستگی داشت. همچنین کارکنان بهره مند از روشنایی طبیعی دچار ناراحتی بینایی کمتری بودند. کیفیت خواب افراد نیز با نوع روشنایی محیط کار ارتباط داشت (0/5= P، 0/44= Chi). هوشیاری افراد در معرض دمای رنگ بالا یا روشنایی طبیعی در ساعات 8 و 11 بهتر بود. نتایج آزمون عملکرد شناختی نشان دهنده نبود تفاوت معنی دار بین شرایط مختلف روشنایی است.

 استفاده از روشنایی طبیعی یا افزایش دمای رنگ منابع مصنوعی می تواند موجب افزایش هوشیاری و آسایش بینایی کارکنان روز کار شود و تا حدودی کیفیت خواب آنان را بهبود دهد.