تولید علوفه و خصوصیات مورفولوژیک ذرت علوفه ای (Zea mays L.) در سطوح مختلف شوری آب و انواع مالچ

کمبود علوفه برای تعلیف دام در کشور کاملا محسوس می باشد، برای برطرف نمودن فشار مضاعف به مراتع باید با مدیریتی جامع و اصولی تولید علوفه را افزایش داد. در مناطق خشک جهت بهبود شرایط محیطی گیاهان علوفه ای، انواع مالچ مورد استفاده قرار می گیرد. به منظور ارزیابی تاثیر انواع مالچ بر برخی خصوصیات مرفولوژیکی گیاه ذرت علوفه ای و علوفه تولیدی، در سطوح مختلف شوری آب آبیاری، این آزمایش در قالب طرح فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه سمنان، در سال 1397 انجام شد. تیمارها شامل مالچ در چهار سطح مالچ مصنوعی رزین اکریلیک، مالچ مصنوعی رزین اکریلیک حاوی 3 درصد نانورس، مالچ پلاستیک و بدون مالچ (شاهد) بوده و چهار سطح شوری آب آبیاری شامل ds/m  2، 4، 7 و 10 بودند. نتایج نشان داد که استفاده از مالچ بر خصوصیات مورفولوژیکی گیاه از جمله ارتفاع اندام هوایی و تعداد برگ بدون در نظر گرفتن سطوح شوری اثر گذار بوده است. به طوری که مالچ پلاستیک بیشترین اثر مثبت را بر میزان ارتفاع (7/139 سانتی متر)، تعداد برگ (33/10 عدد) به ازای هر پایه و میزان تولید علوفه خشک (8/15 تن در هکتار) بدون در نظر گرفتن اثر شوری داشته است. این در حالی است که با در نظر گرفتن اثر شوری نیز تیمار پلاستیک در شوری 7 دسی زیمنس بر متر دارای بیشترین میزان ارتفاع اندام هوایی ذرت (147 سانتی متر) بوده است. پلیمر همراه با نانورس موجب افزایش درصد ماده خشک قابل هضم به میزان 64/63 درصد گردید که تحت تاثیر سطوح شوری قرار نداشت. همچنین  پلیمر رزین اکریلیک موجب کاهش میزان فیبر خام در شوری 2 دسی زیمنس بر متر به مقدار 12/35 درصد گردیده است که نشانگر بهبود کیفیت علوفه می باشد. افزایش شوری موجب اثرگذاری منفی بر رشد، تولید و برخی پارامترهای کیفیت علوفه از جمله پروتئین و فیبر خام گردیده است. با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر، به نظر می رسد از پوشش پلاستیکی که در حال حاضر در صنعت کشاورزی ایران و سایر کشورها استفاده می گردد، می توان برای کاهش اثرات شوری آب آبیاری و بهبود پارامترهای رشد ذرت علوفه ای بهره جست. همچنین پیشنهاد می شود از پلیمر رزین اکریلیک به عنوان روشی نوین به تنهایی و یا به همراه نانورس به منظور افزایش کیفیت علوفه استفاده گردد.