رهیافتی تفسیرگرایانه بر عناصرِ حساسِ معرفت شناختی در بررسی تحولاتِ توسعه ای ایران

امر تبیین در علم و پژوهش های علمی جایگاه محوری دارد که با استناد به رهنمون تخیل جامعه شناختی نظری، در منطقه ی A معرفت شناختی و با توجه به مفروضات مسلم پارادایمی صورت می گیرد. یکی از سطوح مهم در بررسی تحولات توسعه ای که در پژوهش های اجتماعی و فرهنگی ایران مورد غفلت قرار گرفته، سطوح معرفت شناختی اجتماعی است که گامهای فرایند پژوهشی در راستای آن پیکربندی شده است. از میان تفکیک محقق ساخته ی مسایل تحولات توسعه ای ایران به دو سطوح نظری و پراگماتیستی، در پژوهش حاضر با استفاده از روش اسنادی، مفهومی و منطقی، و از طریق تکنیک تحلیل عنصری به سطوح نظری آن پرداخته شده است. بر اساس نتایج بدست آمده؛ یکی از گام های مهم در سطوح نظری عبارت است از تفکیک عنصری مولفه ها و عناصر حساس پژوهشی. با اتکا به مطالعات اکتشافی سه سنخ از عناصر مهم در مطالعات معرفت شناختی تحولات توسعه ای شناسایی شدند که عبارت است از: عناصر حساس پارادایمی، عناصر حساس معرفت شناختی و عناصر حساس تاریخی. از آنجا که پژوهش نیازمند همسنجی بود، ضرورت داشت که عناصر مفهوم سازی شده دارای ویژگی عام و فرامکتبی باشند. بنابراین در ترسیم مدل مفهومی و پارادایمی پژوهش، با رجوع به ریشه ی معنایی مفاهیم به جای ریشه ی مکتبی و پارادایمی آنها، عناصر اومانیته، سکولاریته، لیبرالیته، راسیونالیته و ایندیویدوآلیته، با اتکا به استنادات لازم، به عنوان عناصر حساس معرفت شناختی پژوهش مورد مفهوم سازی قرار گرفته است.