مطالعه همزیستی قارچ های میکوریز آربوسکولار با برخی گیاهان دارویی علفی یک ساله و شناسایی ریخت شناختی گونه های غالب این قارچ ها در استان کرمان

میکوریز آربوسکولار رایج ترین نوع همزیستی با گیاهان را در بین انواع مختلف قارچ های میکوریز تشکیل می دهد. کلونیزاسیون ریشه با این قارچ ها سبب افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش های زنده و غیرزنده، افزایش رشد ازطریق افزایش جذب عناصر، بهبود یافتن رابطه آبی گیاهان و حفاظت از گیاهان در برابر بیماری ها می شود.

 در مطالعه حاضر، هشت گیاه از مناطق جوپار و ماهان استان کرمان انتخاب شدند و نمونه برداری از عمق صفر تا 30 سانتی متری ناحیه ریزوسفر هر گیاه شامل خاک و ریشه های نازک به منظور محاسبه فراوانی قارچ های میکوریز آربوسکولار در خاک، شناسایی اسپورها و تعیین درصد کلونیزاسیون ریشه انجام شد. روش فیلیپس و هایمن برای رنگ آمیزی ریشه ها استفاده و درصد کلونیزاسیون ریشه ها تعیین شد. تراکم اسپور در نمونه های خاک پس از جداسازی اسپورها از 10 گرم نمونه خاک به روش الک مرطوب به دست آمد و اسپورهای موجود و همچنین اسپور غالب در خاک هر گیاه بررسی و سپس بررسی آماری داده ها انجام شد.

تمام نمونه های ریشه بررسی شده رابطه همزیستی با قارچ های میکوریز آربوسکولار داشتند. درصد کلونیزاسیون در گیاهان همیشه بهار، پونه، کاسنی، تخم شربتی و کرچک 100 درصد و در خرفه، گالوک و بابونه به ترتیب 98، 95 و 88 درصد تعیین شد؛ میانگین تعداد اسپور در 10 گرم خاک نیز به ترتیب 18، 62، 16، 34، 3، 15، 25 و 7 برآورد شد و بر اساس تحلیل های آماری مشخص شد در بیشتر گیاهان، رابطه مستقیمی بین تعداد اسپور و درصد کلونیزاسیون میکوریزایی وجود دارد؛ سپس اسپورهای موجود و همچنین اسپور غالب در خاک هر گیاه شناسایی شد.

 زیادبودن تعداد اسپور در 10 گرم خاک و درصد درخور توجه کلونیزاسیون میکوریزایی در منطقه مطالعه شده نشان می دهد چنین اقلیم هایی ذخیره گاه طبیعی ارزشمندی برای گونه های گیاهی، جانوری و ریزموجودات به شمار می آیند.