آرامش و بی قراری در اندیشه مولانا

به رغم پیشرفت های تکنولوژیک و کوشش نظام های تربیتی و روان شناسی در ایجاد آرامش، انسان معاصر مضطرب تر از انسان گذشته است. این امر بررسی آرامش و بی قراری را از منظر مولانا را که آثارش در ساحت عمل توانسته در اعصار مختلف آرامش را به خواننده القا کنند، مهم می نماید. جستار حاضر با روش تحلیل محتوای ابیات، به بررسی آرامش و بی قراری در اندیشه مولانا پرداخته است. نتایج پژوهش نشان می دهد تعلیم مولانا از نقطه شناخت عامل بی قراری آغاز می شود و سپس به قراربخشی می پردازد. وی بی قراری انسان را بی قراری وجودی و برخاسته از نیاز جان، برای بازگشت به اصل می داند؛ ازاین رو تنها معشوق ازلی را دلارام حقیقی می داند و پیوستگی با او هدف غایی و آرامش هدف واسطه ای است که می تواند موجب تحقق هدف غایی شود. البته مولانا تذکر می دهد گونه مجازی آرامش می تواند مانع تحقق هدف غایی شود. وی طلب آرامش و تمسک به قراربخش های ناپایدار را از خطاهای بزرگ و رایج انسان می داند که می تواند موجب اضطراب منفی شود. مشخصه ممتاز تعلیم مولانا این است که ضمن تمایز نهادن، میان بی قراری استعلابخش و بی قراری برخاسته از تمایلات نفسانی، میان آرامش و بی قراری عاشقانه پیوند هارمونیک برقرار می کند؛ زیرا این بی قراری عامل شناخت درد، حرکت، حذف اضطرابات تخریبی و تحقق آرامش حقیقی است. نتایج به دست آمده می تواند توابع مهمی در ایجاد نگرش نسبت به بی قراری و نقش مهمی در تحقق آرامش داشته و برای نظام های تربیتی و روان شناسی سودمند باشد.