لزوم به روزرسانی مراقبت بیماری های تنفسی و بومی سازی نظام مراقبت پنومونی بدون علت در ایران با توجه به پاندمی COVID-19

لزوم به روزرسانی مراقبت بیماری های تنفسی و بومی سازی نظام مراقبت پنومونی بدون علت در ایران با توجه به پاندمی COVID-19 سردبیر محترم اولین بیمار مبتلا به COVID-19 در ایران، در بهمن ماه سال 1398 در قم گزارش شد. این بیمار بعد از بستری به علت پنومونی بدون علت مشخص و بدون پاسخ به درمان های روتین، شناسایی شد. بیمار سابقه مسافرت اخیر یا تماس با مسافر دیگری را ذکر نمی کرد و به نظر می رسد این بیمار از طریق انتقال بیماری در منطقه (Local Transmission) آلوده شده باشد. موارد قبلی مبتلا به COVID-19 در ایران، در نظام مراقبت در نظر گرفته شده تشخیص داده نشدند و بررسی های بیش تر نیز در پیدا کردن مورد اولیه (Primary Case) در قم و ایران ناموفق بود. احتمالا مبتلایان قبلی، معیارهای نظام مراقبت در نظر گرفته شده برای افراد مشکوک را نداشتند زیرا در آن زمان بیمارانی مشکوک در نظر گرفته می شدند که علاوه بر علایم بیماری، سابقه مسافرت یا تماس نزدیک با مسافر به مناطق درگیر را داشته باشند، یا این که وضعیت بالینی بیمار بعد از چند روز به شکل غیرقابل انتظاری وخیم تر شود (1). با توجه به اینکه درصد زیادی از مبتلایان به COVID-19 علایم خفیف دارند و یا در صورت بستری با اقدامات حمایتی بهبودی نسبی پیدا می کنند این افراد طبق پروتکل تشخیص داده نشدند. در ایران دو نظام مراقبت شبه آنفولانزا و اختلال شدید تنفسی در خصوص بیماری های تنفسی برقرار می باشد، به نظر می رسد این دو نظام مراقبت نیز نتوانست در زمان مناسب، شروع اپیدمی را شناسایی کند. در آمریکا نیز بررسی های اپیدمیولوژی ژنومی (Genomic Epidemiology) نشان داد که این ویروس حداقل برای 6 هفته در جمعیت محلی در حال گردش بوده است. اپیدمی در بسیاری از کشورهای دیگر نیز با تاخیر شناسایی شد (2، 3). در کشور چین بعد از طغیان های قبلی کرونا ویروس ها نظام مراقبت پنومونی بدون علت ایجاد شد (4). در این نظام مراقبت، بیماران با تب بالای 38 درجه سانتی گراد، علایم رادیوگرافیک پنومونی و عدم بهبودی علی رغم 5-3 روز درمان استاندارد ثبت می شوند. طغیان COVID-19 در چین نیز در همین نظام مراقبت شناسایی شد (5). البته در چین، به علت ناشناخته بودن ویروس، کنترل طغیان باتاخیر انجام شد، اما انتظار می رفت بعد از شناسایی ویروس، سایر کشورها عملکرد بهتری داشته باشند. البته یکی از علل شناسایی دیرهنگام طغیان، وجود مبتلایان بدون علامت و یا با علایم خفیف بود (6). با توجه به احتمال وقوع طغیان های دیگر در اثر کروناویروس ها به خصوص در منطقه ما (7)، توصیه می شود پروتکل هایی مانند نظام مراقبت پنومونی بدون علت چین در ایران بومی سازی شود و همچنین نظام مراقبت های مرتبط با بیماری های تنفسی با توجه به ویژگی های طغیان COVID-19 در کشور بروزرسانی گردد (8)، الگوریتم هایی که بتواند با کم ترین میزان هشدار کاذب و کم ترین تاخیر، شروع طغیان را در مناطق مختلف کشور هشدار دهد.