تولید و اهمیت سلول های بنیادی پرتوان جوجه و نقش آن ها در تولید واکسن: مقاله مروری

تخم لقاح یافته پرندگان به عنوان یک مدل تاریخی در بررسی های جنین شناسی همواره مورد توجه پژوهشگران بوده است. سلول های بنیادی پرتوان پرندگان، سلول هایی هستند که دارای دو خصوصیت مهم خودنوزایی و توانایی تبدیل شدن به سه لایه زاینده جنینی در محیط آزمایشگاه هستند. با توجه به ویژگی خاص گونه پرندگان، از دیرباز از تخم لقاح یافته جوجه به عنوان یک بیوراکتور طبیعی برای تولید انواعی از پروتئین نوترکیب و واکسن ها استفاده شده است. با توجه به محدودیت های استفاده از تخم مرغ برای تکثیر ویروس ها، به کمک فناوری های کشت سلول های بنیادی، امکان دستیابی به روش های مطمین و تولید در مقیاس وسیع انواعی از واکسن های انسانی و دامی فراهم شده است. سلول های بنیادی جنینی جوجه برای اولین بار از بلاستودرم جنین در مرحله تکوینی X به دست آمدند. این سلول ها مدلی مناسبی برای مطالعات جنین در مراحل اولیه، دستورزی های ژنتیکی، تکثیر ویروس و تولید پرندگان تراریخته هستند. افزون بر آن، سلول های بنیادی پرتوان القایی به عنوان منبع دیگری از سلول های پرتوان قابلیت خودنوزایی دارند و می توانند به سه لایه زاینده تبدیل شوند و ابزاری مناسب برای تولید واکسن و پرندگان تراریخته هستند. باوجود توانمندی بالای سلول های بنیادی پرتوان جوجه در پذیرش ویروس، امکان دستیابی به رده های سلولی تکثیرپذیر عاری از دستکاری های ژنتیکی محدود بوده و بیشتر از رده های سلولی فیبروبلاستی مشتق شده از تخم های عاری از پاتوژن برای تولید واکسن استفاده می شود. در این مطالعه اهمیت رده های سلولی مشتق شده از جنین جوجه به عنوان ابزاری مناسب برای دستیابی به واکسن های ویروسی مورد بررسی قرار می گیرند.