بررسی عوامل موثر بر عود بیماری در مبتلایان به سرطان پستان با استفاده از مدل شفا یافته ناآمیخته پواسن بتا وایبل

در سال های اخیر درمان در بسیاری از بیماری ها بویژه سرطان ها پیشرفت قابل توجهی یافته است، بنابراین تعداد بیمارانی که مرگ را تجربه نمی کنند افزایش یافته است و در نتیجه بکارگیری مدل های شفایافتگی موثرتر از مدل های معمول بقا است. هدف از این مطالعه برآورد نسبت شفای بدون عود سرطان پستان با استفاده از مدل شفا یافته ی ناآمیخته پواسن بتا وایبل و بررسی عوامل موثر آن می باشد.

در این مطالعه کوهورت از اطلاعات 271 بیمار مبتلا به سرطان پستان استفاده شد که در سال های 1385- 1376 به پژوهشکده سرطان معتمد جهاد دانشگاهی مراجعه کرده بودند. فاصله زمانی تشخیص بیماری تا رخداد عود بیماری محاسبه شد و تاثیر عوامل موثر بر آن ابتدا با استفاده از مدل بقای کاکس به عنوان معمول ترین روش تحلیل بقا برآورد شد. سپس با محاسبه نسبت شفایافتگی از عود، تاثیر عوامل موثر بر بقا و شفای بیماران با استفاده از مدل های وایبل و شفایافته ناآمیخته بتا وایبل پواسون تحلیل شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم‏افزار R 3.4.1 انجام شد و سطح معنی داری 5 درصد در نظر گرفته شد.

 نتایج این مطالعه نشان داد که 17 (3/6%) نفر از بیماران پس از درمان دارای عود بودند. بقای یک، سه و پنج ساله بیماران به ترتیب 97/0، 96/0 و 93/0بود. نتایج نشان داد مدل بتا وایبل پواسون با کمترین معیار آکاییکه، بهترین برازش را به داده ها دارد. براساس این مدل، گیرنده استروژن مثبت از عوامل موثر بر شفایافتگی بود (HR=0.27) و نسبت شفایافتگی 92% برآورد شد.

مطابق نتایج این مطالعه، متغیر گیرنده استروژن مثبت بعنوان عامل موثر بر شفای بیماری شناخته شد. مدل شفایافته بتا وایبل پواسون برازش بهتری به داده ها داشت. به دلیل این که این مدل علاوه بر عوامل موثر بقا، عوامل موثر بر شفایافتگی را نیز تحلیل می کند، استفاده از این مدل در بررسی پیامدهایی با رخداد کم پیشنهاد می شود.