محوطه پارینه سنگی میرک (سمنان)؛ نتایج مقدماتی از کاوش های فصول 1394 و 1395

محوطه روباز میرک از محوطه های باستان شناختی متعلق به دوره پلییستوسن جدید در شمال دشت کویر مرکزی ایران است. این محوطه در دشت سیلابی خشکی در جنوب شهر سمنان امروزی واقع شده و شواهدی از حضور گروه های انسانی را دست کم در مرحله سوم ایزوتوپ دریایی نشان می دهد. ویژگی کلی این مرحله، نوسان های شدید در بازه های زمانی کوتاه (هزاره، سده) است که موجب تغییرات محیطی متواتر و بعضا شدید چشم اندازها می شد. به نظر می رسد این نوسان و تغییرات در میرک قابل ردیابی باشد. شواهد رسوب شناختی میرک از تغییرات مکرر سطح تراز آب و رطوبت در دسترس در این دشت سیلابی می گوید. از رهگذر این تحولات، ویژگی های چشم انداز چون پراکنش پوشش گیاهی و در نتیجه، گروه های جانوری تغییر می کرد. از طرفی، آخرین مرحله یخچالی در مقیاس قاره ای و منطقه ای به طور کلی، دوره ای سرد و خشک است. بنابراین می توان انتظار داشت که در این مرحله، محیط های معیشتی در پهنه های قاره ای (چون فلات مرکزی ایران) اصطلاحا تکه تکه شوند. بنابراین، حاشیه شمالی دشت کویر مرکزی ایران می توانست در برخی دوره ها نقش کوریدور و در برخی دیگر، نقش مانعی برای پراکنش و زندگی گروه های انسانی را ایفا کند. مدل های بوم شناختی، رویکرد بهینه زندگی به روش شکار-گردآورندگی در چشم اندازهای خشک-نیمه خشک و پرنوسان را، تحرک بالای آمایشی و اختصاص مکان مرکزی و زندگی در گروه های پرجمعیت تر می داند. به نظر می رسد ویژگی های دست ساخته های سنگی میرک در تطابق با چنین الگویی باشد.