ارزیابی ساختار بازار صنایع غذایی و آشامیدنی: رویکرد پارامتریک و غیر‎‎پارامتریک

هدف اصلی این مقاله، ارزیابی ساختار بازار حاکم بربخش صنعت موادغذایی و آشامیدنی با استفاده از رویکرد غیرساختاری پانزار- راس و شاخص‎های غیرپارامتریک هرفیندال و نسبت تمرکز چهار بنگاه برتر است. بدین‎منظور از داده‌های 22 صنعت فعال کد چهاررقمی ISIC در تولید مواد غذایی و آشامیدنی ایران در سال‎های 1386- 1374 استفاده ‌شده است. همچنین در این تحقیق، با توجه به داده‌های پنل، معادلات درآمد و بازدهی در رویکرد پانزار-راس به روش حداقل مربعات معمولی با اثرات ثابت (LSDV) برآورد شده است. نتایج پژوهش با استفاده از رویکرد پانزار- راس دلالت برآن دارد که بازار صنعت موادغذایی و آشامیدنی ایران رقابتی و دور از انحصار است. علاوه بر این، نتایج شاخص‎های هرفیندال - هیرشمن و نسبت تمرکز چهار بنگاه برتر موید آن است که تمرکز در صنعت مواد غذایی و آشامیدنی طی سال‎های مذکور کاهش‌یافته و بیش از نیمی از صنایع فعال در این صنعت در فضای رقابتی فعالیت می‌کنند. رقابتی‌ترین صنایع در صنعت مواد غذایی و آشامیدنی عبارت اند از صنعت «کشتار دام و طیور» کد (1515) و صنعت «نانوایی» کد (1545)، در حالی که متمرکزترین صنایع فعال در آن، صنعت «تولید مالتا و ماءالشعیر» کد (1553) و صنعت «چای‌سازی» کد (1547) می باشند.