ارزیابی اثر پراکنش مکانی علف های هرز بر عملکرد دانه عدس (.Lens culinaris L) در شرایط دیم

علف های هرز یکی از مهم ترین عوامل کاهش عملکرد در گیاهان خانواده بقولات هستند، بنابراین آگاهی از برهمکنش علف های هرز و گیاه زراعی و نیز شناخت الگوی نوسانات مکانی آن ها در مزرعه برای کاهش خسارت آنها بر گیاهان زراعی حایز اهمیت است. به منظور ارزیابی اثر علف های هرز بر عملکرد دانه عدس و بررسی الگوی توزیع مکانی آن ها، آزمایشی طی سال زراعی 95-1394 در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی اجرا شد. نمونه برداری سیستماتیک از صفات و شاخص های علف های هرز شامل تراکم، درصد تاج پوشش، ارتفاع و وزن خشک بوته و گیاه عدس شامل درصد تاج پوشش و عملکرد دانه در دو مرحله قبل از گلدهی و در زمان رسیدگی فیزیولوژیکی عدس انجام شد. روابط بین علف های هرز و عملکرد دانه عدس با استفاده از روابط رگرسیونی و نقشه های مربوط به صفات علف های هرز و عدس نیز با استفاده از روش درون یابی کریجینگ استخراج شدند. نتایج نشان داد که با افزایش تراکم و درصد تاج پوشش علف های هرز از صفر تا 10 (بوته در  متر مربع و یا درصد) عمکرد عدس به ترتیب 2/6 و 7/6 گرم در متر مربع کاهش یافت. افزایش وزن خشک علف علف های هرز از صفر تا 10 گرم در متر مربع  منجر به کاهش عملکرد عدس به مقدار 4/2 گرم در متر مربع شد. نقشه های توزیع مکانی نیز نشان دهنده تغییرات مکانی عملکرد دانه عدس تحت تاثیر علف های هرز بود. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از نقشه های مکانی صفات و شاخص های علف های هرز و عدس در کنار روش های مرسوم، روش تکمیلی دقیق و مناسبی جهت درک و تفسیر بهتر روابط بین آن ها است.