مولفه های اخلاق نسبی یا مطلق در آثار سعدی

آشنایی با نکات اخلاقی و مبانی آن در سرنوشت زندگی جوامع انسانی بسیار مهم و بایسته است، زیرا جامعه ای می تواند به کمال دلخواه و مطلوب برسد که مورد تعلیم صحیح تربیتی قرار گرفته و به کسب دانش و آگاهی لازم در این خصوص، نایل گردد. هدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی مولفه های اخلاق نسبی یا مطلق در آثار سعدی که در حوزه اخلاق، جایگاهی ویژه در ادبیات بومی و جهانی یافته اند، می باشد.

رویکرد این پژوهش توصیفی تحلیلی است و با شیوه کیفی انجام می پذیرد. بدین منظور نسبت به استخراج و تحلیل مولفه های اخلاق نسبی یا مطلق در آثار سعدی، اهتمام گردیده است.

سعدی در دو باب از کتاب گلستان و بوستان به برخی از اصول ثابت و پایدار اخلاق بشری و برخی اصول رفتاری متغیر انسان ها با ذکر شاهد مثال، همت گماشته است؛ این شاعر بلندآوازه در قالب حکایت های کوتاه و دل انگیز و اغلب با استناد به کتاب قرآن و آموزه های دینی نگاه ویژه ای به مباحث اخلاقی دارد، به گونه ای که امروزه بسیاری از جوامع بشری و محافل نظری به عنوان الگو از اندیشه های این خردمند حکیم بهره مند می شوند. ملاحظات اخلاقی: در به سامان رسیدن این تحقیق ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.

مطالعه آثار سعدی باعث می شود که آدمی به کمال برسد، عاقلانه تامل کند، عالمانه رفتار کند، عابدانه خدای خویش را بپرستد و عادلانه در جامعه نقش آفرین باشد. کتاب گلستان بیشتر بیان واقعیت ها و حقیقت هاست، ولی کتاب بوستان، مدینه فاضله سعدی را به تصویر می کشد. او شاعری اخلاقی بوده و تعالیم وی در قالب اشعار و حکایات، جوامع بشری را به نوع دوستی، محبت، عدالت، رفتار صالح و... دعوت می نماید. نتایج این تحقیق نشانگر این است که شیخ اجل بیشتر تابع اخلاق ثابت و پایدار از نوع مثبت می باشند.