نمود و تطیبق تزیینات معماری گنبد سلطانیه زنجان در منتخبی از نگاره های شاهنامه بزرگ ایلخانی(دموت) در دوره ایلخانی

زیبایی موهبتی الهی است که در تمام ابعاد زندگی ایرانیان جلوه گر و تاثراتی را در همه بخش ها داشته و هر شی کاربردی، زیبا نیز بوده و زیبایی را در طول خود داشته است. این زیبایی در هنر ایران در قالب تزیینات متجلی و از ارکان هنر ایرانی برشمرده می شود. در به کارگیری تزیینات نمی توان مرزبندی واضحی را بین هنرها ایجاد کرد. این داد و ستد در تزیینات معماری و نگاره های کتاب فاخری چون شاهنامه فردوسی مشاهده می شود؛ به گونه ای که  شکوه بناها در قاب نگاره ها متجلی شده است. بنابراین، هدف از نگارش مقاله حاضر، بررسی تاثیرگذاری تزیینات معماری گنبد سلطانیه، در تزیینات معماری تصویر شده در نگاره های شاهنامه بزرگ ایلخانی و مقایسه تطبیقی آن ها در دوره ایلخانی است. پرسش اصلی این است که: تزیینات معماری گنبد سلطانیه چگونه بر آرایه های معماری نگاره های شاهنامه بزرگ ایلخانی تاثیر گذاشته است؟ برای یافتن پاسخ، تزیینات معماری گنبد سلطانیه و نگاره های شاهنامه مذکور، از نظر شیوه تزیین، نقش و محل قرارگیری مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده و داده ها پس از گردآوری به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته اند؛ و نتایج حاصل از بررسی نمونه ها نشان می دهد که، تزیینات معماری تصویر شده در نگاره های شاهنامه بزرگ ایلخانی، از نظر شیوه تزیینات معماری، مانند انواع آجرکاری، گچ بری و کاشی، نقوش هندسی، گردان، کتیبه ای و محل به کارگیری آن ها با آرایه های معماری گنبد سلطانیه، مطابقت داشته است. این موضوع، نشان دهنده سیالیت نقوش و هم بستگی آن ها در یک بافتار فرهنگی، اجتماعی، سیاسی یک پارچه و شکوفا است.