مفهوم نظم و قانون در نگاه هخامنشیان (بررسی موردی: نگاه داریوش در سنگ نوشته بیستون)

نظم و قانون در تمام دوران های تاریخ، نزد ایرانیان نقش کلیدی داشته و از مهم ترین وظایف فرمانروایان این سرزمین، پاسداشت نظم و اجرای قانون بوده است. شاهنشاهی هخامنشی، نخستین و بزرگ ترین فرمانروایی در جهان بود که برای بسیاری از حکومت ها الگویی آرمانی به شمار می آمد. این پژوهش می کوشد روشن کند که هخامنشیان چه برداشتی از مفهوم نظم، قانون و بی نظمی داشته اند و با توجه به پیروزی داریوش، در مدیریت بحران ها و برقراری نظم پایدار، چگونه نظم و قانون را فراگیر و استوار نمودند. در آغاز خلاصه ای از روایت داریوش در کتیبه بیستون از فرونشاندن شورش ها بیان شده، سپس با بررسی و تشریح مفاهیم نظم، امنیت، دروغ، راستی، نافرمانی و قانون، آشکار می شود که این مفاهیم از مهم ترین مقولات اجتماعی- سیاسی آن روزگار بوده و هخامنشیان برای مدیریت پهناورترین فرمانروایی تاریخ و برقراری نظم و قانون بایسته، در هر دو سطح و سازوکار نظری و اجرایی نظم و قانون، موفق و توانمند بوده اند.