تاثیر بنزیل آدنین بر کربوهیدرات های غیر ساختاری و محلول در آب در سبز فرش فستوکای بلند تحت تنش خشکی

کاربرد سایتوکنین خارجی بر روی برگ سبزفرش ها و اثر آن در تعدیل تنش خشکی به شکل خیلی محدود گزارش شده است که با بهبود مقاومت به خشکی همراه بوده است. اما اثر بنزیل آدنین در محتوای کل کربوهیدرات های غیر ساختاری و کربوهیدرات های محلول در آب برگ سبز فرش فستوکای بلند (Festuca arundinacea Schreb.) تحت شدت های مختلف تنش خشکی مورد بررسی قرار نگرفته است که از جمله اهداف ما در این آزمایش است.

یک دوره تنش یک ماهه بر روی گونه فستوکای بلند که به صورت همگروهی تکثیر و طی یکسال در گلخانه مستقر گردید به صورت طرح کامل تصادفی با حداقل سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت که شامل تیمارهای آبیاری در چهار سطح (100%، 75%،50% و 25% ظرفیت مزرعه) بود و برروی تیمار های ذکر شده محلول پاشی برگی 50 میکرومولار بنزیل آدنین با فاصله هر 7 روز یکبار انجام شد. در نمونه های شاهد تحت تنش خشکی، برای مقایسه، محلول پاشی با بنزیل آدنین صورت نگرفت.

تیمار با بنزیل آدنین تنش شدید 25% ظرفیت مزرعه را به شکل جالبی تعدیل نمود و منجر به بازگشت مشهود برگ ها به حالت عادی رشد شد. بررسی کربوهیدرات های محلول در آب (WSCs) نشان از افزایش چندین برابری نسبت به شاهد دارد که این افزایش محتوای کربوهیدرات های محلول در آب در تنش 50% و 25% ظرفیت مزرعه نسبت به دیگر تیمارها مشهودتر است. محلول پاشی با بنزیل آدنین اگرچه که این افزایش تولید قند های محلول را به سطح مشاهده شده در شاهد نرساند اما محتوای کربوهیدرات های محلول در آب را به نصف مقدار تولید شده نسبت به تنش خشکی 50% و 25% ظرفیت مزرعه بدون محلول پاشی کاهش داد. تنش خشکی باعث کاهش میزان کلروفیل و نشاسته ذخیره ای برگ شد. این کاهش کلروفیل در تیمار 25% ظرفیت مزرعه، به شکل معنی داری در گیاهان تحت تنش که با 50 میکرومولار بنزیل آدنین تیمار شده بودند جبران شد. فعالیت آنزیم های آلفا و بتا آمیلاز برگ با شروع تنش خشکی و محلول پاشی بنزیل آدنین در مقایسه با شاهد به صورت معنی داری افزایش و سپس کاهش یافت.

کاهش شدید محتوای آب خاک و سپس آب گیاه منجر به فعال شدن آنزیم های تجزیه کننده نشاسته و افزایش در کربوهیدرات های محلول در آب می شود که هم به حفظ هموستازی سلول برگ کمک کرده و هم با فراهم نمودن ATP به تحمل بیشتر گیاه به تنش خشکی کمک خواهد نمود. قسمتی از این تجزیه نشاسته به وسیله افزایش فعالیت آنزیم های آلفا و بتا آمیلاز در برگ قابل توجیه خواهد بود. کاربرد 50 میکرومولار بنزیل آدنین به شکل معنی داری از شدت تنش وارد شده به گیاه کاست. این تیمار باعث احیاء کلروفیل برگ و بهبود فتوسنتز در تنش 25% ظرفیت زراعی شد و از تجزیه بیشتر نشاسته و تبدیل شدن آن به فروکتوز، گلوکز و ساکارز کاست تا بدین صورت گیاه منابع کربوهیدراتی خود را حفظ نماید. کلید واژه ها: سایتوکنین، فستوکای بلند، کربوهیدرات های محلول در آب، مقاومت به خشکی.