نتایج اولیه ارزیابی ساختار توده در قطعه های بررسی دائمی راشستان های دست نخورده در جنگل های هیرکانی

در اصول نگرش اکوسیستمی و مدیریت جنگل با دیدگاه نزدیک به طبیعت، شناخت ساختار توده برای انتخاب دخالت مناسب و حفظ پایداری جنگل ضروری است. این پژوهش از سال 1387 در توده های دست نخورده راش در چهار منطقه از جنگل های هیرکانی انجام شد. دوازده قطعه نمونه یک هکتاری در مراحل تحولی اولیه، بلوغ و تخریب انتخاب و آماربرداری صددرصد شدند. در وسط هر قطعه نمونه، یک ترانسکت 1000 متر مربعی درنظر گرفته شد و قطر برابر سینه، ارتفاع و مختصات کلیه گونه ها برداشت شد. سپس، ساختار عمودی و افقی آن ها توسط نرم افزار SVS رسم شد. همچنین، جایگاه هر قطعه نمونه (مرحله تحولی) در مثلث ساختار مشخص شد. نتایج نشان داد که تعداد درخت زنده بین 188 اصله در مرحله تخریب و 475 اصله در مرحله اولیه و تعداد کل خشک دار بین هفت و 30 اصله در هکتار نوسان داشت، درحالی که متوسط تعداد خشک دار بالغ‏، سه اصله در هکتار بود. متوسط رویه زمینی، حجم کل و حجم خشک دار به ترتیب 65/40 متر مربع، 6/592 و 8/55 متر مکعب در هکتار محاسبه شد. توده ها در مرحله بلوغ دوآشکوبه بودند، اما در دو مرحله دیگر سه آشکوب مشاهده شد. سهم قابل ملاحظه حجم درختان قطور و خیلی قطور نشان داد که توده ها مسن بوده و از ساختار نامنظم تیوریک بسیار فاصله دارند، بنابراین دخالت های پرورشی متفاوتی برای مراحل مختلف قابل توصیه است.