کنکاشی در چگونگی ارزش پول از منظر یک اقتصاد بدون بهره پولی بررسی تطبیقی با اقتصاد کلاسیک

با پیچیده شدن نظام‌های پولی، ادبیات پردامنه‌ای در این حوزه شکل‌گرفته و بحث بر سر ماهیت پول، یکی از ادامه‌دارترین موضوعات نزد اندیشمندان بوده است. این مقاله، ضمن بررسی نظریه‌های منتخب اقتصاددانان کلاسیک و اندیشمندان مسلمانی که در این حوزه تحقیق کرده‌اند، با استفاده از روش تطبیقی‌ استدلالی، به دنبال بررسی علت ارزشمندی پول و ارتباط آن با بهره پولی می‌باشد. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که پول کالا نبوده و ارزشمندی آن صرفا به علت توافق حاکمیت و جامعه، بر سر شمارندگی ارزش‌های حقیقی است که باید معتبر بماند. همچنین بر اساس مفاهیم بازدهی نقدی و غیرنقدی دارایی‌ها، امکان بازدهی نقدی برای پول وجود ندارد. بازدهی غیرنقدی مثبت یا منفی نیز در صورت عدم برابری ارزش اسمی و حقیقی پول، که ناشر موظف به حفظ آن است، ایجاد شده و به صورت کالایی بالفعل می‌شود. افزون بر این، به علت ماهیت پول، بازدهی غیرنقدی اولا، یقینی و مداوم نیست، ثانیا، متعلق به دارنده پول است. در قرارداد قرض، دارنده پول قرض گیرنده است، ازاین‌رو، هیچ توجیه حقوقی‌ اقتصادی برای بهره، به علت وجود بازدهی برای پول نمی‌توان متصور شد و بهره در نظام پولی خود برهم زننده معیار شمارش ارزش‌ها و انحراف کارکرد پول از فلسفه پیدایش آن می‌شود.