ساخت و هنجاریابی پرسشنامه ای جهت شناسایی افراد در معرض اعتیاد و مصرف مواد بر اساس پرسشنامه هایمدل پنج عاملی شخصیت، هوش هیجانی و تاب آوری

با توجه به اهمیت شناسایی افراد در معرض اعتیاد و مصرف مواد و ضرورت ساخت ابزارهای معتبر در این زمینه، پژوهش حاضر با هدف ساخت و هنجاریابی پرسشنامه ای جهت شناسایی افراد در معرض اعتیاد و مصرف مواد بر اساس پرسشنامه های پنج عامل بزرگ شخصیت، هوش هیجانی و تاب آوری انجام شد.

تعداد 300 دانشجو (124 مرد و 176 زن) به شیوه نمونه گیری در دسترس از بین دانشجویان دانشگاه خوارزمی انتخاب و با استفاده از پرسش نامه های شخصیت نیو، هوش هیجانی برادبری- گریوز، تاب آوری کانر و دیویدسون و گرایش به اعتیاد وید و بوچر مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها بر مبنای آزمون آلفای کرونباخ، ضریب همبستگی پیرسون وتحلیل عاملی اکتشافی و با استفاده از نسخه 22 نرم افزار spss مورد تحلیل قرار گرفت.

یافته ها: 

نتایج حاصل از تحلیل به استخراج 4 عامل منجر شد که هر کدام دارای 6 نشانگر بودند. پایایی همسانی درونی عامل ها در دامنه ای بین 66/0 تا 86 قرار داشت. روایی ملاکی عامل ها با بررسی همبستگی بین نمرات عامل ها و نمرات گرایش به اعتیاد حاکی از همبستگی منفی معنادار بین گرایش به اعتیاد وعامل اول (01/0>P، 39/0-=r)، عامل دوم (01/0>P، 30/0-=r)، عامل سوم (01/0>P، 44/0-=r)، عامل چهارم (01/0>P، 40/0-=r) و نمرات کل پرسشنامه استخراج شده (01/0>P، 57/0-=r) بود. 

پنج عامل بزرگ شخصیتی، هوش هیجانی و تاب آوری نه تنها ارتباط معناداری با اعتیاد و مصرف مواد دارند، بلکه سازه های مرتبطی هستند که تحلیل مولفه های زیربنایی آن ها به استخراج چهار عامل منجر شد که از روایی و پایایی بالایی برخورداربودند و می توانند جهت پیش بینی آسیب پذیری نسبت به اعتیاد و مصرف مواد مورد استفاده قرار گیرند