تحلیل زمانی و مکانی خشکسالی ها در حوضه آبریز سد کارون یک

تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه زمانی و مکانی خشکسالی های هواشناسی، هیدرولوژیکی و شناسایی خشکسالی در حوضه آبریز سد کارون یک انجام شده است. داده های آماری هواشناسی بین سال های 1993 تا 2017 به عنوان طول دوره آماری انتخاب شد. رابطه بین شاخص های خشکسالی هواشناسی با هر یک از شاخص های خشکسالی هیدرولوژیکی و شناسایی خشکسالی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که خشکسالی هیدرولوژیکی در ادامه خشکسالی هواشناسی رخ داده و از همبستگی بسیار بالایی با خشکسالی هواشناسی برخوردار بوده است. شدیدترین خشکسالی بین سال های 2006 تا 2011 رخ داده است. بررسی ها نشان داد هر سه سال یک بار حوضه با یک خشکسالی هواشناسی و سپس خشکسالی هیدرولوژیکی همراه می شود. نتایج نشان داد بیشترین همبستگی مربوط به شاخص هواشناسی 12 ماهه با سه ماه تاخیر و شاخص هواشناسی و هیدرولوژیکی 6 ماهه با سه ماه تاخیر و شاخص خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی سه ماهه با دو ماه تاخیر است. لذا می توان نتیجه گرفت که خشکسالی هیدرولوژیکی تقریبا با دو تا سه ماه تاخیر خود را در کل حوضه آبریز نشان می دهد و هرچه از این زمان یعنی 4 ماه یا بیشتر می شود همبستگی بین این دو شاخص از بین می رود و کاهش می یابد. همچنین با توجه به پهنه بندی های خشکسالی مشاهده شد که در طول دوره آماری مورد بررسی از سال 1993 تا 2009 اکثر خشکسالی ها ناشی از کاهش بارش در شمال غرب حوضه کارون یک رخ داده است و این مسئله با کاهش میزان رواناب در ایستگاه های هیدرومتری خود را نشان داده است. البته در سال های 2009 تا 2012 وضعیت رواناب به طور موقت بهبود داشته است و از سال 2012 تا 2017 مجدد وضعیت خشکسالی ها از منظر مکانی به روال قبلی بازگشته است.