مطالعه عامل های محیطی موثر بر پراکنش محوطه های پیش از تاریخی سرفیروزآباد کرمانشاه با روش محاسباتی PCA

این پژوهش به بررسی نسبت های موجود میان انسان و محیط در ادوار پیش ازتاریخی اختصاص دارد. با استفاده از ابزارهای محاسباتی چند متغیره، عامل های اصلی برپایی سکونتگاه های انسانی در محدوده ی جغرافیایی سرفیروزآباد کرمانشاه مورد سنجش قرار می گیرد. دهستان سرفیروزآباد کرمانشاه در جنوب شهرستان کرمانشاه و در امتداد جنوب شرقی ماهیدشت واقع است. این دهستان توسط یکی از نگارندگان مورد بررسی های باستان شناختی قرار گرفته و این مقاله محصول انجام تحلیل بر محوطه های شناسایی شده از فصل نخست آن بررسی است. این پژوهش در چارچوب باستان شناسی محیطی و تحلیلی و در مورد شواهد حاصل از بررسی های سطح الارضی باستان شناختی در آن ناحیه صورت گرفته است. رویکرد این پژوهش عبارتست از محاسبه و سنجش آماری عامل های موثر بر پراکنش محوطه های پیش ازتاریخی ناحیه ی مورد بحث و کشف همبستگی های طبیعی و فرهنگی میان آن ها در طول زمان. هدف از این مطالعه درک نسبت های همبسته ی موجود میان انسان و محیط در ادوار مختلف پیش ازتاریخی و شناخت فرآیندهای بلندمدت کاربری اراضی در محیط مورد مطالعه است. این پژوهش به این پرسش اصلی معطوف است که عناصر محیطی چه اثرات قابل تشخیصی بر توسعه و پیچیدگی سکونتگاه های پیش ازتاریخی دره ی سرفیروزآباد کرمانشاه گذاشته است؟ با توجه به نتایج به دست آمده، هر یک از دوره های پیش ازتاریخی، در شیوه ی ترکیب عامل ها و مولفه های موثر بر شیوه ی پراکنش سکونتگاه های انسانی متمایز بوده اند. هم چنین روشن شد که امکان سکونت بلندمدت انسان ها در این ناحیه بسیار به وجود منابع محیطی پایدار وابسته و بیشتر بخش های این ناحیه، در ادوار گذشته نیز هم چون امروز خالی از سکونتگاه های انسانی دایمی است. زیست بوم سرفیروزآباد محصول فرآیندهای بلندمدتی است که خود از برهم کنش های پیوسته و همبسته ی همه ی عناصر جان دار و بی جان آن اثر پذیرفته و تصمیم های انسان ها برای سکونت در این منطقه نیز ازجمله عامل های دگرگونی صورت های محیطی آن در طول زمان به حساب می آید. نتایج حاصل از این دست مطالعات می تواند در راستای برنامه ریزی های بلندمدت منابع زیستی مورد بهره برداری قرار گیرند.