بررسی زمینه معرفی «زیبایی شناسی» در تاملات درباره شعر الکساندر گوتلیب باومگارتن

چنانکه مشهور است «زیبایی شناسی» نخستین بار توسط الکساندر گوتلیب باومگارتن (621714) معرفی شد. متنی که نخستین بار باومگارتن در آن از زیبا یی شناسی یا «استتیک» نام می برد، با عنوان تاملات فلسفی درباره موضوعات مرتبط با ماهیت شعر (1735) از جهات مختلف وامدار جریان هایی است که در نگاه اول ممکن است با یکدیگر نامرتبط به نظر آیند، اما در ساختار واحدی درهم آمیخته اند و فهم هرکدام از آن ها به فهم مقصود باومگارتن کمک می کند. مثلا  از حیث محتوا، این متن قرن هجدهمی آکنده از ارجاعات به هوراس (شاعر رومی سده یکم پیش از میلاد) در باب سرودن شعر، و به طور خاص بسیار وامدار رساله هنر شاعری او است، در حالی که این محتوا در قالب اصطلاحاتی با منشاء دکارتی ریخته شده که از خلال فلسفه لایب نیتس دگرگون شده و به دستگاه فکری باومگارتن راه یافته اند . روشی که باومگارتن در این متن پیش گرفته مستقیما متاثر از مکتب کریستیان ولف، به شکل گزاره های منطقی مبتنی بر تعاریف اولیه است که هر کدام به شکل مقدمه ای بر گزاره های بعدی درمی آیند. علاوه بر همه این ها، اصطلاح «استتیک»  پیشینه ای نسبتا طولانی در متون مذهبی قرون قبل از باومگارتن، و معاصر با خود او در متون متعلق به جنبش«پیتیسم» (شاخه ای از پروتستانتیسم) دارد که آن را به این واسطه واجد دلالت های اخلاقی نیز می کند. تلاش و هدف و مسئله نوشته حاضر نمایاندن این شبکه درهم پیچیده در تصویری واحد است. چه عواملی باومگارتن را به معرفی زیبایی شناسی راهبر شدند؟ برای یافتن پاسخ، هرکدام از موارد پیش گفته از حیث ارتباطشان با متن باومگارتن مورد بررسی قرار می گیرند، تا با ورود به محتوای این رساله، تصویری از زیبایی شناسی در خاستگاه آن نزد خواننده ترسیم شود.