ارزیابی ارگونومی و طراحی اتاقک جرثقیل برجی براساس ابعاد آنتروپومتری اپراتورهای ایرانی

باوجود نقش اصلی جرثقیل ها در پیشبرد عملیات ساختمانی، اما حوادث و صدمات شغلی ناشی از فعالیت آن ها، به یک موضوع مهم تبدیل شده است. شواهد اخیر نشان داده است که علت این مشکلات می تواند به عدم طراحی فضای داخلی اتاقک جرثقیل و وظایف اپراتورها، بر اساس اصول ارگونومی، مرتبط باشد. این پژوهش، باهدف ارزیابی ریسک ارگونومی فعالیت اپراتورهای جرثقیل برجی و بازطراحی ابعاد و فضای داخلی اتاقک این جرثقیل ها، بر اساس ابعاد آنتروپومتری اپراتورهای ایرانی انجام گرفت.

در این مطالعه توصیفی-مقطعی، 30 اپراتور مرد جرثقیل برجی، شاغل در سه پروژه ساخت وساز بزرگ شهر تهران موردبررسی قرار گرفتند. در ابتدا، باهدف تعریف مشکل، از یک رویکرد چند معیار و مکمل، شامل مشاهده شرایط کاری، مصاحبه با اپراتورها، پرسشنامه اختلالات اسکلتی عضلانی نوردیک و روش ارزیابی سریع اندام فوقانی (رولا)، استفاده شد. در ادامه، با استفاده از داده های آنتروپومتری، بازطراحی ابعاد و فضای داخلی اتاقک جرثقیل، انجام گرفت.

نتایج روش ارزیابی سریع اندام فوقانی، نشان داد که فعالیت های اپراتورهای جرثقیل برجی، در سطح ریسک بالا و بسیار بالا قرار داشته است. همچنین، 85 درصد و 5/38 درصد افراد، به ترتیب در 12 ماه و 7 روز گذشته، دریکی از نواحی 9 گانه بدن خود، احساس درد و ناراحتی را گزارش کرده اند. در این پژوهش، ابعاد فضای داخلی اتاقک جرثقیل برجی بازطراحی شده، 7/199×1/144×8/160 سانتی متر به دست آمد.

بر اساس نتایج مطالعه می توان نتیجه گرفت که طراحی موجود فضای داخلی اتاقک جرثقیل برجی، نیازهای اپراتورها را برآورده نمی کند. لذا، بازطراحی آن، جهت افزایش تطابق بین انسان و ماشین، بهبود سطح ایمنی و بهره وری و پیشگیری از آسیب های اسکلتی - عضلانی، ضروری به نظر می رسد.