تعیین آسیب پذیری آبخوان روضه چای دشت ارومیه با استفاده از روش ترکیبی شاخص های DRASTIC، SINTACS و SI

دشت روضه چای، واقع در حاشیه غربی دریاچه ارومیه، به دلیل کمی عمق سطح ایستابی، رونق کشاورزی، استفاده از کودهای شیمیایی و آفت کش ها با احتمال آلودگی آبخوان مواجه است. به این منظور، ارزیابی آسیب پذیری می تواند نقشی حیاتی را در حفاظت و بهره برداری از آبخوان ایفا نماید. دراین راستا، از داده ها و اطلاعات متعدد، ازجمله: نقشه های ارتفاع رقومی و کاربری اراضی، آمار چاه های بهره برداری و اکتشافی و غلظت نیترات نمونه های تجزیه شده در خرداد 1395 استفاده شد. با استفاده از نرم افزار ArcGIS توزیع فراسنج های عمق سطح ایستابی، تغذیه خالص، هدایت آبی، پستی وبلندی، کاربری اراضی، محیط غیراشباع، آبخوان و خاک با کاربرد درون یابی کریجینگ انجام پذیرفت. لایه های رستری با اعمال رتبه بندی و وزن دهی با توابع همپوشان تلفیق گشته و توزیع آسیب پذیری روش های DRASTIC، SINTACS و SI تعیین شد؛ سپس با کاربرد روش ترکیبی وزن دار، نقشه نهایی مناطق آسیب پذیر تهیه شد. به منظور ارزیابی عملکرد هر یک از روش های DRASTIC، SINTACS، SI ضریب همبستگی (r) بین مقادیر نیترات و شاخص های آسیب پذیری به ترتیب با مقادیر 0/43، 0/37 و 0/30 و شاخص همبستگی (CI) 28، 27 و 25 محاسبه شد. نتایج نشان داد که روش ترکیبی دارای مقادیر r (0/60) و CI (35) بیشتری از روش های منفرد آسیب پذیری بود. شاخص ترکیبی ارایه شده در این مقاله می تواند هم زمان آسیب پذیری ذاتی و میزان خطر واقعی و به هنگام آسیب پذیری را باهم تلفیق کرده و درحقیقت، آسیب پذیری جامع را نشان دهد. براساس نتایج حاصل از کاربرد روش مزبور، در حدود 30% از مساحت دشت روضه چای در محدوده های با خطر آسیب پذیری کم، 45% با آسیب پذیری متوسط و 25% با آسیب پذیری زیاد قرار دارند.