پیش بینی و آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل CA مارکوف و LCM در آبخیز کوزه تپراقی استان اردبیل

شبیه سازی و نظارت بر روند آتی تغییرات کاربری اراضی یکی از چالش های مهم برای محققان و تصمیم گیرندگان است. این مطالعه با استفاده از داده ها و مدل های زمانی-مکانی به شبیه سازی و ارزیابی روند آتی تغییرات کاربری اراضی در آبخیز کوزه تپراقی در استان اردبیل پرداخته است. در همین راستا، از 3 تصویر ماهواره ای لندست ETM+ (2000)، TM (2010) و OLI (2018) استفاده شد. مدل CA مارکوف برای شبیه سازی نقشه تغییرات کاربری اراضی در سال 2036 استفاده شد. سپس، مدل ساز تغییر سرزمین LCM برای بررسی روند آتی کاربری اراضی در آبخیز مطالعه گردیده به کار گرفته شد. برای بررسی صحت مدل CA مارکوف، ابتدا نقشه ی تغییرات پیش بینی شده سال 2018 با نقشه طبقه بندی 2018 صحت سنجی شد و براساس ضریب کاپا دقت بالای 0/8 مدل در پیش بینی تغییرات به دست آمد. به منظور تحلیل و آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی سال 2000 تا 2036 و هم چنین شناخت روند تغییرات کاربری ها از مدل ساز تغییر سرزمین استفاده شد. نتایج حاصل به ترتیب نشان دهنده ی این است که سطح کاربری های کشاورزی آبی 80/52 %، مرتع 36/90 و اراضی درختی 5/76 % در آبخیز کوزه تپراقی افزایش خواهد یافت، و از سطح کاربری های کشاورزی دیم به میزان 43/43 % و سطوح آبی به میزان 91/40 % در آبخیز کوزه تپراقی کاسته خواهد شد. علاوه براین، براساس نتایج حاصل از روند تغییرات، تغییرات عمده کاربری کشاورزی دیم در بخش های مرکزی آبخیز، اراضی درختی در بخش جنوب غربی، مرتع در قسمت جنوب غربی و کشاورزی آبی در زیر حوضه های پایین دست آبخیز کوزه تپراقی می باشد.