فعالیت زیستی عصاره های گیاهان دارویی به عنوان سموم بازدارنده آنزیمی در برابر حشرات آفات انباری

پژوهش حاضر برای ارزیابی فعالیت زیستی عصاره گیاه هندوانه ابوجهل colocynthis Citrullus و زیتون تلخ azedarach Melia علیه سه حشره آفت انباری مهم شامل شپشه آرد Tribolium castaneum ،لمبه گندم granarium Trogoderma و شپش ه برنج granarius Sitophilus انجام شد . سمیت و فعالیت مهار آنزیم استیل کولین استراز (AChE ،(آلفاکربوکسی استراز (CE-α ،(بتاکربوکسیل استراز (CE-β ،(اسید فسفاتازها (ACP) و آلکالین فسفاتازها (ALP (در سه گونه حشره نسبت به دو عصاره گیاه در چهار غلظت 5 ،10 ،15 و 20 درصد ارزیابی شد . حداکثر مرگ ومیر در شپشه برنج (29/34 درصد) توسط زیتون تلخ مشاهده شد . در شپشه آرد و لمبه گندم حداکثر مقادیر ثبت شده برای مرگ ومیر به ترتیب برابر با 87/30 و 95/18 درصد توسط عصاره زیتون تلخ بود . عصاره گیاه هندوانه ابوجهل بیشترین میزان مرگومیر را به ترتیب در شپشه آرد، شپشه برنج و لمبه گندم به ترتیب برابر با 92/21 ،18/19 و 89/16 درصد بود . یافته ها ثابت کرد که هر دو عصاره گ یاه اثرات کشنده مناسبی روی گونه های حشرات آزمایش شده داشتند . قرار گرفتن حشرات در معرض عصاره های گیاهان نیز منجر به مهار معنی دار آنزیمهای AChE ،CE-α ،CE-β ،ACP و ALP شد. همه آنزیم های آزمایش شده در سه حشره توسط عصاره گیاه زیتون تلخ حداکثر مهارکنندگی را داشتند، به جز عصاره گیاه هندوانه ابوجهل که CE-α در شپشه برنج و ACP در لمبه گندم و شپشه برنج را بیشتر مهار کردند . نتایج نشان میدهد که عصاره گیاه زیتون تلخ روی آفات انباری ت اثیر بیش تری داشت . بنابر این، عصاره های گیاهی مطالعه شده به عنوان یک جایگزین مطمین به جای سموم شیمیایی برای حفاظت محصولات انباری در برابر حشرات آفت پیشنهاد میشوند.