اثر مراحل مختلف رشد بر ترکیبات شیمیایی و قابلیت هضم گونه های Medicago polymorpha و Malva parviflora در مراتع دشتی استان بوشهر

این تحقیق، به‏منظور تعیین ارزش غذایی گونه‏های Medicago polymorpha وMalva parviflora  در مراحل مختلف رشد در سه مرتع دشتی استان بوشهر از آذر 1392 تا اردیبهشت 1393 انجام شد. نمونه‏برداری از گیاهان، در مراحل رشد رویشی، گلدهی و بذردهی، به‏طور تصادفی انجام شد. نمونه‏های‏‏ هر مرحله در هر مکان، از نظر میزان ماده خشک، پروتئین خام، خاکستر، چربی خام، الیاف نامحلول در شوینده خنثی (NDF)، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (ADF)، لیگنین، انرژی خام، کلسیم، فسفر، پتاسیم، منیزیم، سدیم، آهن، منگنز، روی، مس و قابلیت‏هضم ماده خشک، ماده آلی و ماده آلی در ماده خشک، آزمایش شدند. داده‏ها در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تیمار (مراحل رشد) و سه تکرار یا بلوک (مراتع مورد پژوهش) تجزیه آماری شدند. نتایج نشان داد که با پیشرفت رشد، میزان NDF و ADF گیاهان افزایش، ولی پروتئین خام، خاکستر خام، فسفر، پتاسیم، مس و قابلیت‏هضم آن‏ها و نیز کلسیم M. parviflora کاهش یافت. میزان کلسیم، پتاسیم، منیزیم، سدیم، آهن و منگنز گیاهان مورد مطالعه در مراحل مختلف رشد، بیشتر از حد بحرانی آن‏ها برای گوسفند اکوتیپ دشتستانی با میانگین وزن 50 کیلوگرم و بز بومی با میانگین وزن 35 کیلوگرم بود؛ اما میزان فسفر M. Polymorpha در مراحل گلدهی و بذردهی، فسفر M. parviflora در مرحله بذردهی، مس هر دو گیاه در مرحله بذردهی و میزان روی  M. Polymorphaدر مرحله بذردهی، کمتر از سطح کمبود آن‏ها بود. به‏طور کلی این گیاهان به‏ویژه در مراحل رویشی و گلدهی، برای استفاده دام‏های چراکننده مناسب بوده و در صورت امکان باید نسبت به ازدیاد آن‏ها در مراتع مشابه اقدام شود.