نظریه سرمایه اجتماعی «امامت محور» با تکیه بر آموزه های شیعه

یکی از موضوعات مهم در جامعه شناسی، نقش ایدیولوژی و ارزش های دین پایه بر نظریه های جامعه شناختی و پدیده های اجتماعی است. نمونه بارز این آموزه ها سخن حضرت فاطمه زهرا (س) است مبنی بر اینکه «فجعل الله... طاعتنا نظاما للمله و إمامتنا امانا من الفرقه.»؛ خداوند پیروی از ما اهل بیت را سبب برقراری نظام اجتماعی و رهبری ما را عامل در امان ماندن از تفرقه ها قرار داده است. فرضیه مقاله بدین سمت رفته است که این سخن ناظر به «نظریه سرمایه اجتماعی امامت پایه» است. زیرا، در این نوشتار نظریه سرمایه اجتماعی به قضایای تعمیم یافته در شبکه تعاملی مطلوب اجتماعی تعریف شده است که از یک عنصر قوام بخش تعلیلی برخوردار است و این عنصر تعلیلی ولایت پذیری جامعه است که موجبات نظام بخشی و امنیت روانی و رفتاری را در عالی ترین مراتب سرمایه اجتماعی تحقق خواهد بخشید. در این نظریه نوع رابطه میان متغیر امامت و سرمایه اجتماعی از نوع علی و رویکرد تبیینی است؛ نه آنکه تنها رابطه همبستگی از نوع مستقیم وجود داشته باشد. دلایلی مانند ظهور کلام، قواعد ادبی و لغوی، و همچنین شواهد تاریخی، همگی، دلالت بر وجود رابطه ای علی (نه همبستگی) دارد. روش تحقیق تحلیل محتوا با ابزار فیش است که با رویکرد کتابخانه ای گردآوری شده است.