صفات مورفوفیزیولوژیکی، عملکرد دانه و روغن کلزا (Brassica napus L.) تحت تاثیر تنش خشکی و کودهای شیمیایی و زیستی

ارزیابی تاثیر تیمارهای کودی بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی، اجزای عملکرد، عملکرد بوته و روغن کلزا (رقم دلگان) تحت سطوح مختلف فراهمی آب از اهداف این تحقیق بود.

دو آزمایش مزرعه ای در سال های 1397 و 1398 به صورت کرت های خرد شده بر اساس طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد. سطوح آبیاری، آبیاری بعد از تبخیر 70 ، 100 ، 130 و 160 میلی متر تبخیر از تشتک کلاسA به کرت های اصلی و تیمارهای کودی F0: شاهد، F1: کود شیمیایی (نیتروژن و فسفر)، F2: تلقیح با باکتری های تقویت کننده رشدگیاه (PGPR)، F3: ورمی کمپوست و F4: تیمار تلفیقی (3/1 کود شیمیایی + 3/1 ورمی کمپوست + تلقیح PGPR) به کرت های فرعی اختصاص داده شدند.

دمای برگ تحت تنش خشکی افزایش یافت، اما میزان نیتروژن و فسفر برگ‌های کلزا، درصد آب برگ، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد شاخه و برگ در بوته، طول و تعداد خورجین ها در بوته، تعداد دانه در خورجین و بیوماس بوته و به تبع آنها عملکرد دانه کاهش یافتند. کاربرد تیمارهای کودی به ویژه تیمار تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی (F4) همه ی این صفات را بهبود بخشید (بجز قطر ساقه) و منجر به افزایش عملکرد بوته کلزا بخصوص در تنش متوسط (I3) و شدید (I4) شد. درصد روغن نیز در تیمارهای تلقیح شده با باکتری محرک رشد بهبود یافت.

افزایش درصد روغن و عملکرد دانه در نهایت موجب افزایش عملکرد روغن گیاهان کلزا شد. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که ترکیب کودهای شیمیایی و زیستی می تواند روشی موثر در بهبود عملکرد مزرعه ای و اقتصادی (روغن) گیاهان کلزا در شرایط تنش خشکی باشد.