تعیین روابط طولی و وزنی در جمعیت های مختلف مولدین نر و ماده قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) عاری از بیماری خاص (SPF) به منظور انتخاب اصلح

تحقیق حاضر با هدف مقایسه روابط طولی و وزنی مولدین، نر و ماده قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) عاری از بیماریخاص (SPF) در راستای انتخاب مولدین نر و ماده اصلح، به منظور  عملیات  تلاقی گری، بین  جمعیت های مختلف، در مرکز تحقیقات شیلاتی ماهیان سردآبی- تنکابن، انجام گردید عملیات اجرایی پروژه مشتمل بر جمع آوری پیش مولدین از طریق انتخاب مراکز تکثیر و پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان (براساس تایید سازمان شیلات ایران سازمان و سازمان دامپزشکی کل کشور) در سطح استان های آذربایجان غربی، مازندران، کهگیلویه و بویراحمد و انتقال آن ها به مرکز فوق الذکر انجام شد. در مجموع، جمعیت های پیش مولدین قزل آلای رنگین کمان (در قالب هفت تیمار و سه تکرار به ازای هر تیمار) از طریق هفت مزرعه در سطح استان های فوق الذکر جمع آوری و با تراکم 10 کیلوگرم بر مترمربع در حوضچه های بتونی با رعایت اصول امنیت زیستی (Biosecurity) در سالن  پرورش مرکز تحقیقات ماهیان سردآبی ذخیره سازی شدند. پیش مولدین جهت ردیابی صفت اقتصادی رشد علامت گذاری شده و در حین دوره پرورش عملیات زیست سنجی در مقاطع مختلف رشد به منظور سنجش ضرایب زیستی و محاسبه رابطه طول و وزن، پیش مولدین انجام شد. میزان غذادهی پیش مولدین سه ساله به میزان 3-2 درصد وزن ماهیان و در سه نوبت در روز انجام شد. درخصوص تغذیه پیش مولدین جمعیت های مختلف از غذای Skretting با پروتئین 40 تا 45 درصد استفاده شد در طول دوره پرورش کلیه پارامترهای فیزیکی و شیمیایی آب به منظور کنترل شرایط بهینه رشد مورد پایش و ارزیابی مستمر قرار گرفت هم چنین تعویض آب بین 6-4 دفعه در شبانه روز به منظور حفظ کیفیت فیزیکی و شیمیایی آب صورت پذیرفت. از آن جایی که پیش مولدین نر و ماده در شرایط یکسان محیطی قرار داشتند. لهذا میزان واریانس محیطی ناشی از تغییرات شرایط محیطی و هم چنین واریانس اثرات متقابل (Interaction) بین ژنتیک ومحیط به صفر نزول نمود. بدیهی است در این حالت، تفاوت های عملکردی رشد در بین جمعیت های مختلف ناشی از عمکرد واریانس ژنتیکی قلمداد می گردد. بررسی معادلات رشد حاکی از آن بوده که بالاترین میانگین ضریب b  در جنس نر در مزرعه آقای معروفی به میزان 3/15 به دست آمده که نشان دهنده ایزومتریک بودن رشد جمعیت مذکور است. بالاترین ضریب b در جنس ماده در مزرعه آقای سرشار به میزان میانگین 3/2 به دست آمد. ایجاد یکنواختی در اندازه ماهیان در اثر انتخاب باعت کم شدن هتروزیگوسیتی می شود. اغلب برداشت ماهیان هم اندازه در انتهای دوره پرورش سودمند بوده و در نتیجه می توان ماهیان پرورشی را در بازه زمانی کوتاهی به بازار عرضه شوند میزان ضریب همبستگی طول و وزن در جنس های نر به دست آمده است. بالاترین میانگین ضریب همبستگی R2 در جنس نر در مزرعه آقای معروفی به میزان میانگین 0/87 مشاهده شد و مزارع سرشار با میانگین های 0/86، قربانی 0/84، فخاری 0/84 و کهگیلویه  0/82 در مرتبه های بعدی قرار گرفت. براساس داده های مذکور انتخاب والدین برای تولید ماهی قز ل آلای رنگین کمان عاری از بیماری خاص انجام شد تا از این طریق انتخاب بهترین مولدین سالم و شناسنامه دار برای ایجاد  عملیات تلاقی گری میسر گردد.