نماد ها و نشانه ها در مسجد شاه (امام) اصفهان

اصفهان را اگر «شهر مساجد» بنامیم، سخن گزافی نیست. شهری که گنبدهای مینایی و مناره‌های برکشیده به آسمان آن، چشمان هر ناظری را خیره می‌سازد. میدان امام (نقش جهان) هم هرچند بناهای دیگری جز مساجد شاه (امام) و شیخ لطف‌الله را در خود جای داده است، اما بیشتر زینت و زیبایی خود را مدیون مساجد آن است. اماکن مذهبی در اصفهان پیش از صفویه هم رونق و شکوه داشته و از ایدیولوژی اسلامی نشات گرفته‎اند. به طوری که مسجد جامع اصفهان که پیشینه‎اش را به آتشکده‎ای زرتشتی می‎رسانند، تحت تاثیر این ایدیولوژی، مسجدی برای دولت‎های اسلامی با گرایش سنی شد. صفویه اما مساجدی ملهم از ایدیولوژی شیعه بنیان نهادند. در این مقاله سعی شده است نمادها و نشانه‌هایی از ایدیولوژی صفویان در ساخت مسجد شاه (امام)، که از مهم‌ترین یادگارهای شاه عباس اول صفوی است، با مدد از روایات سیاحان خارجی ردیابی شود. نمادهایی که گاه نه در آثار و جلوه‌های ظاهری، که در روایات مرتبط با این مساجد برساخته و جلوه‌گر شده‌اند.