مطالعه کاربرد اسید سالیسیلیک بر پاسخ های فیزیولوژیکی گیاه دارویی سیاهدانه (.Nigella sativa L) تحت شرایط آبیاری مختلف

به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی و پیش تیمار با اسید سالیسیلیک بر برخی از صفات فیزیولوژیک و عملکرد گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa L.) تحت شرایط رژیم های مختلف آبیاری، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی گنبد کاووس در زمستان و بهار سال 97-1396 اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. سطوح مختلف آبیاری در چهار سطح شامل: عدم آبیاری (دیم)، یک بار آبیاری در مرحله گلدهی، یک بار آبیاری در مرحله پر شدن دانه و انجام دو بار آبیاری به ترتیب در زمان گلدهی و پر شدن دانه و عامل اسید سالیسیلیک در سه سطح شامل: عدم مصرف اسید سالیسیلیک (شاهد)، پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک و محلول پاشی اسید سالیسیلیک به میزان 0.5 میلی مولار در لیتر در نظر گرفته شد. پس از اعمال تیمارها نمونه برداری های لازم از گیاه به عمل آمد و صفاتی از قبیل کلروفیلa ، کلروفیلb ، کلروفیل کل، کارتنویید، نشت الکترولیت، پرولین، قندهای محلول و در نهایت عملکرد دانه در گیاه ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که اثرات ساده آبیاری و اسید سالیسیلیک و اثرات متقابل آن ها بر کلیه صفات مورد مطالعه معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین اثرات متقابل نشان داد، کاربرد محلول پاشی اسید سالیسیلیک باعث افزایش صفاتی مانند رنگیزه های فتوسنتزی، پرولین، قندهای محلول و عملکرد دانه در تمام شرایط آبیاری گردید. پیش تیمار اسید سالیسیلیک کم ترین نشت الکترولیت را به خود اختصاص داد. بیش ترین عملکرد دانه در تیمار محلول پاشی اسید سالیسیلیک به میزان 1330 کیلوگرم در هکتار در شرایط دوبار آبیاری و کم ترین عملکرد دانه در تیمار عدم مصرف اسید سالیسیلیک به میزان 817 کیلوگرم در هکتار در شرایط دیم به دست آمد. با توجه به مشاهدات این تحقیق می توان نتیجه گرفت که استفاده از اسید سالیسیلیک به صورت محلول پاشی، راهکاری مناسب به منظور افزایش مقاومت گیاه سیاهدانه در برابر تنش کم آبی است.