رابطه بین انگیزه پیشرفت و خودناتوان سازی تحصیلی با نقش میانجی فرسودگی تحصیلی در دانشجویان

امروزه انگیزش پیشرفت یکی از مهمترین منابع قدرتمند تکانه ای است که رفتار یادگیرندگان را در آموزشگاه تحت تاثیر قرار می دهد و قدرت و پایداری رفتار را تعیین می‌کند. انگیزش به یادگیرنده در دستیابی به هدف و کسب توانایی برای انجام فعالیت های ضروری در شرایط خاص نیرو می‌دهد. تحقیق حاضر در پی مطالعه رابطه بین انگیزه پیشرفت و خودناتوان‌سازی تحصیلی با میانجی‌ فرسودگی تحصیلی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد نقده در سال تحصیلی 1397-1396 است.

در پژوهش توصیفی حاضر، جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد نقده بودند (1250 نفر). حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 290 نفر به دست آمد. برای انتخاب نمونه از روش تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای و به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه‌های خودناتوان سازی (جونز و رودوالت، 1982)، انگیزش پیشرفت تحصیلی (هرمنس، 1970) و فرسودگی تحصیلی (برسو و همکاران، 2007) استفاده شد. پایایی پرسشنامه‌ها با آلفای کرونباخ 0/835 تایید شد.

یافته ها نشان داد که بین انگیزه پیشرفت با خودناتوان سازی تحصیلی، ارتباط معنا‌داری وجود ندارد. بین فرسودگی تحصیلی با خودناتوان سازی تحصیلی، رابطه مثبت و معنا‌دار وجود دارد. بین فرسودگی تحصیلی با انگیزه پیشرفت، رابطه منفی و معنا‌دار وجود دارد. بین انگیزه پیشرفت و خودناتوان سازی تحصیلی با توجه به اثر میانجی گرانه فرسودگی تحصیلی رابطه وجود ندارد.

به نظر می‌رسد با توجه به نتایج حاصل، مسیولین آموزشی باید با ایجاد راهکارهای لازم موجبات شناخت هرچه بیشتر توانایی های هر فرد توسط خود فرد شده و از این طریق میزان انگیزش آنها را بالا ببرند و با کم نمودن فرسودگی تحصیلی در دانشجویان آنها را از خودناتوان سازی در عرصه علمی و درسی و حتی پژوهشی دور نمایند و باعث تربیت نسلی فعال و پویا برای فردای کشور شوند.