رویکرد قانون اساسی و اسناد بالادستی نسبت به دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران

دیپلماسی عمومی مجموعه اقداماتی است که دولت ها برای ارتباط با ملل دیگر کشورها به اجرا می گذارند. انقلاب اسلامی ایران از بدو پیروزی به دلیل خاستگاه مردمی، ارتباط با ملت ها را در سرلوحه سیاست های خود قرار داده و این امر در قانون اساسی و قوانین بالادستی جمهوری اسلامی ایران مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش با هدف تبیین اصول مندرج در قانون اساسی و اسناد بالادستی در مورد دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران صورت پذیرفته است. تحقیق از نوع توسعه ای-کاربردی است. روش تحقیق آمیخته و از تحلیل محتوا و تفسیری و مطالعه اسنادی در تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد رویکرد قانون اساسی و اسناد بالادستی به دیپلماسی عمومی در سه زمینه دکترین، اهداف و سیاست گذاری قابل تمیز است و شش مورد دکترین، پنج مورد هدف گذاری و بیست وشش مورد سیاست گذاری مسیر دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران را مشخص ساخته است. بنا بر یافته های تحقیق، مفاهیم مرتبط با دیپلماسی عمومی در مفاد قانون اساسی و اسناد بالادستی بر مبنای خاستگاه و مبانی شکل گیری در چهار زمینه «مبانی دینی و اعتقادی»، «ارزش های انقلاب اسلامی»، «فرهنگ، تمدن و هنر ایران» و «ارتباطات فرهنگی بین الملل» قابل تفکیک می باشند. به‏رغم تاکید قانون اساسی و اسناد بالادستی، پیرامون برخی مفاد دیپلماسی عمومی، اجماع صریحی میان دستگاه ها وجود ندارد. تنقیح مجموعه دکترین، اهداف و سیاست های دیپلماسی عمومی مندرج در قانون اساسی و قوانین بالادستی و تبیین نقاط قوت و ضعف ضروری است. همچنین بنا بر محیط متغیر بین المللی و به منظور تمرکز هدفمند بر سیاست ها و منابع لازم است اثربخشی هریک از سیاست ها جداگانه مورد بررسی قرار گیرد.