روان سنجی نسخه دوم آزمون مهارت های حرکتی درشت در کودکان با آسیب بینایی

با توجه به تاثیر چشم گیر مهارت های حرکتی بر حیطه های رشدی در کودکان با آسیب بینایی، ضروت سنجش مهارت های حرکتی درشت در آن ها و کمبود ابزارهای روا و پایا در این زمینه؛ مطالعه حاضر با هدف تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه دوم آزمون مهارت های حرکتی درشت (Test of Gross Motor Development-Second Edition;TGMD-2) در کودکان 10-7 ساله با آسیب بینایی شهر تهران انجام شد.

در این پژوهشتوصیفی و  روش شناسی  که از نوع روان سنجی می باشد؛ برای بررسی روایی، از روایی وابسته به ملاک و همبستگی اسپیرمن (Spearman) استفاده شد. روایی همزمان با استفاده از نسخه دوم آزمون عملکرد حرکتی کودکان (Movement Assessment Battery for Children-Second Edition; MABC-2) انجام شد. در مطالعات قبلی، روایی محتوا و صوری انجام شده بود و انجام روایی سازه با توجه به محدود بودن تعداد جمعیت پژوهشی امکان پذیر نشد. به منظور بررسی پایایی، به صورت یک سو کور آزمون گر، مهارت های حرکتی درشت 50 دختر و پسر 10-7 ساله با آسیب بینایی شهر تهران را به فاصله یک ماه با آزمون TGMD-2 ارزیابی کرد. از آلفای کرونباخ (Alpha Cronbach) برای پایایی درونی و از روش آزمون باز آزمون از نوع همبستگی درون گروهی (Intra Class Correlation Coefficient; ICC) برای بررسی پایایی خارجی استفاده شد. داده ها با استفاده از SPSS نسخه 22 و با در نظر گرفتن فاصله اطمینان 95 % و سطح معنی داری 0/05 تحلیل شدند.

یافته ها: 

روایی همزمان خرده مقیاس های دو آزمون TGMD-2 و MABC-2 معنادار (0/05 <p) و در سطح بالا حاصل شد. ضریب همبستگی اسپیرمن برای خرده آزمون های جابه جایی و تعادل، همچنین خرده آزمون های کنترل شی و گرفتن و هدف گیری در آزمون های  TGMD-2و MABC-2 به ترتیب اعداد 0/80 و 0/75 را نشان داد. پایایی آزمون TGMD-2 با استفاده از آزمون ثبات داخلی و خارجی به تایید رسید. هم خوانی درونی برای خرده آزمون های جابه جایی و کنترل شی در سطح عالی و به ترتیب با آلفای کرونباخ  0/97 و 0/96 حاصل شد. ضریب همبستگی درون گروهی (پایایی خارجی) در سطح عالی و 0/97= ICC حاصل شد. همچنین پایایی مجدد، بین ارزیاب ها (Inter Rater) و یک مشاهده گر (Intra Rater) برای آزمون TGMD-2 به ترتیب 0/95 و 0/97 بود.

نتیجه گیری:

 آزمون TGMD-2 می تواند ابزار مناسبی برای سنجش عملکرد حرکتی درشت کودکان 10-7 ساله با آسیب بینایی شهر تهران باشد. این ابزار قابل استفاده در کلینیک ها  و مراکز درمانی است؛ همچنین می تواند جهت اهداف تحقیقی نیز به کار گرفته شود.