تاثیر فنولوژی بر فعالیت و بیان ژن آنزیم های بیوسنتزی اسیدهای فنلی در .Salvia leriifolia Benth

 مریم گلی با نام علمی Salvia leriifolia Benth. از گیاهان دارویی بومی ایران است که خواص دارویی آن به حضور ترکیب های فنلی، به ویژه اسیدهای فنلی نسبت داده شده است. این پژوهش، تاثیر سن (فنولوژی) را بر بیان ژن و فعالیت آنزیم های بیوسنتزی اسیدهای فنلی مورد بررسی قرار داد. بذرهای گیاه از شهرستان تربت حیدریه (خراسان رضوی) جمع آوری و در گلخانه کاشته شد. نمونه برداری از برگ ها، در مراحل 8، 16 و 24 برگی از دوره رشد انجام شد. محتوای فنل، فلاونویید و اسید فنلی تام به روش اسپکتروفتومتری و پروفایل اسیدهای فنلی، با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) تعیین شد. فعالیت فنیل آلانین آمونیالیاز (PAL) و تیروزین آمینوترانسفراز (TAT) به روش اسپکتروفتومتری و رزمارینیک اسید سنتاز (RAS) با HPLC اندازه گیری شد. بیان نسبی ژن های ذکرشده، با روش RT-PCR کمی بررسی شد. نتایج حکایت از افزایش معنی دار (0.05≥p) محتوای انواع ترکیب های فنلی و فعالیت آنزیم/ژن های TAT و RAS همراه با افزایش سن داشت. در مرحله 24 برگی، مقدار کل فنل، فلاونویید و اسید فنلی به ترتیب 3.47، 2.80 و 7.78 برابر مرحله 8 برگی بود. محتوای رزمارینیک اسید و کافییک اسید (به ترتیب 0.69 و mg/g DW 0.36 در مرحله 8 برگی)، طی رشد رویشی به ترتیب 3.41 و 4.05 برابر شد. لیتوسپرمیک اسید و سالوینولیک اسیدها (mg/g DW 0.06-0.01 در مرحله 8 برگی)، سهم کمتری از کل اسیدهای فنلی را داشتند. مقدار آنها نیز با افزایش سن، بین 2 تا 10 برابر افزایش یافت. همچنین، یک همبستگی مثبت و قوی میان سن گیاه با تجمع اسیدهای فنلی و میان سن و فعالیت آنزیم/ژن های TAT و RAS مشاهده شد. این امکان وجود دارد که آنزیم TAT (در مقایسه با PAL) نقش اصلی را در بیوسنتز RA داشته باشد.