پای بندی شرکت کنندگان برنامه ایراپن به مراجعات منظم برای کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی در مراکز بهداشتی درمانی

بیماری های قلبی عروقی اولین عامل مرگ در ایران بوده و مسیول 46% از مرگ ها می باشد. برنامه ی ایراپن (IraPEN) با رویکرد محاسبه خطر 10 ساله برای بیماری های قلبی عروقی، برای کنترل عوامل خطر اصلی بیماری های غیرواگیر در ایران، از برنامه جامع WHO-PEN  اقتباس شده است. در مطالعه یحاضر میزان پای بندی شرکت کنندگان در برنامه ایراپن(IraPEN)  به زمان بندی مراجعات توصیه شده توسط مراقب سلامت، براساس خطر قلبی عروقی آنان، بررسی شد.

برنامه IraPEN در ابتدا، از سال 1396- 1394، بصورت آزمایشی در 4 شهرستان نقده، مراغه، شهرضا و بافت اجرا شد و تاکنون ادامه دارد. در برنامه ایراپن؛ خطر بیماری های قلبی عروقی، توسط سامانه ی سیب (سامانه یکپارچه بهداشت) با کمک چارت ارزیابی خطر سازمان جهانی بهداشت محاسبه می شود و افراد را در چهار گروه خطر کم، متوسط، نسبتا زیاد و زیاد قرار می دهد. در مطالعه ی حاضر مراجعات 160833 نفر در فاصله ی بیش از یک سال برای اندازه گیری میزان پیروی افراد از زمان بندی مراجعه ی منظم در فاز آزمایشی اجرا برنامه، پی گیری شد.

در چهار شهرستان محل اجرا،  پیروی از برنامه پایین بود. میزان پیروی کلی در مطالعه معادل 19/73 % و مراجعه در زمان مقرر در زنان بالاتر از مردان بود (21/98 % در مقابل 16/37 %) . میزان پیروی در افراد با خطر کم (کمتر از 10 درصد) پس از مراجعه اول بیشتر بود و بعد از مراجعه دوم کاهش یافت. پیروی در خطر نسبتا زیاد و زیاد (به ترتیب 30-20 درصد و بیشتر یا مساوی 30 درصد) پس از مراجعه اول کم بود، اما پس از مراجعه 2 و 3 افزایش یافت.

در افراد شرکت کننده ی پژوهش، میزان پیروی از درمان پایین بود و پیروی زنان بالاتر از مردان بود که نشان دهنده ی توجه کمتر مردان به وضع سلامتی خود و اقدامات مراقبتی است. بین شهرستان های پایلوت برنامه، نیاز به آموزش بیشتر برای روشن شدن اهمیت مراقبت ها و بهبود پیروی از برنامه ها دیده می شود.